دوره 11، شماره 22 - ( پاییز و زمستان 1402 )
جلد 11 شماره 22 صفحات 109-101 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rasoul M, Nasiri M, Maryam A. (2023). Investigating the Damages to the Trees due to the Traffic of Off-Road Vehicle in the Northern Forests of Iran. ifej. 11(22), 101-109. doi:10.61186/ifej.11.22.101
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-501-fa.html
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-501-fa.html
محمودی رسول، نصیری مهران، اسدیان مریم. بررسی صدمات وارد شده به تنه درختان بر اثر تردد خودروهای بیراهه نوردی (آفرود) در جنگلهای شمال ایران بوم شناسی جنگل های ایران (علمی- پژوهشی) 1402; 11 (22) :109-101 10.61186/ifej.11.22.101
بررسی صدمات وارد شده به تنه درختان بر اثر تردد خودروهای بیراهه نوردی (آفرود) در جنگلهای شمال ایران
گروه علوم و مهندسی جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده: (578 مشاهده)
مقدمه و هدف: امروزه از ماشینهای بیراهه نوردی (آفرود) بهجز طبیعتگردی برای مسابقه نیز استفاده میشود. در واقع بیراهه نوردی نوعی ورزش شناخته میشود. هجوم همزمان چندین خودرو به طبیعت بکر جنگلی و عدم اطلاع از عوامل زیستمحیطی سبب تخریب خاک و پوشش گیاهی مناطق اطراف مسیر تردد می شود. لذا هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثر تردد خودروهای بیراهه نوردی بر درختان اطراف مسیر از نظر مساحت زخم، عمق زخم، محل زخم ایجاد شده در تنه یا ریشه، علت آسیب دیدگی و میزان آسیبرسانی هریک از عوامل میباشد.
مواد و روشها: این مطالعه در قطعه ۱۵ سری چهار طرح جنگلداری حاجیکلا تیرانکلی (میانشه) انجام شد. بههمین منظور مسیر آفرود (بدون تردد اسکیدرها) در نظر گرفته شد. اثر تردد ماشینهای آفرود بر درختان اطراف مسیر از نظر تعداد درختان صدمه دیده، محل زخم ایجاد شده در تنه یا ریشه، مساحت زخم و عمق زخم، علت و نحوه آسیب به درختان اطراف مسیر و تأثیر شیب بر میزان آسیب مورد بررسی قرار گرفت.
یافتهها: نتایج این پژوهش نشان داد برای درختانی که نزدیک به مسیر هستند، نوع صدمه بهصورت نقطهای و با عمق زیاد است و هرچه فاصله از مسیر بیشتر شود عمق ضربه کم ولی مساحت آسیبدیده بیشتر میشود. عمق زخم در فاصله ۵۰ سانتیمتری از مسیر تردد، 2/55 سانتیمتر، در فاصله ۱۰۰ سانتیمتری از مسیر، 2/1 سانتیمتر و در فاصله ۱۵۰ سانتیمتری از مسیر، عمق زخم 1/7 سانتیمتر بود. صدمه وارده به درختان حاشیه مسیر بر اثر تردد آفرود از نظر محل آسیبدیدگی، از سطح زمین تا یقه درخت ۱۲٪، از محل یقه تا ارتفاع یک متری تنه درخت ۵۶٪ و از ارتفاع یک تا دو متری درخت ۳۲٪ میباشد. لذا بیشترین میزان آسیبدیدگی درختان بر اثر تردد آفرود در محل یقه تا ارتفاع یکمتری تنه درخت و کمترین میزان آسیبدیدگی در قسمت افق خاک تا سطح یقه درخت میباشد. همچنین میزان آسیب وارده به درختان حاشیه مسیر بر اثر تردد آفرود، بر اثر برخورد بدنه و چرخ خودرو با تنه ۴۲ درصد، برخورد سقف یا تاج خودرو با درخت ۳۰ درصد، زخم بهدلیل بریدگی توسط سیم وینچ ۱۶ درصد و زخم ریشه بر اثر سایش تایر ۱۲ درصد میباشد. با افزایش شیب طولی، عمق و مساحت زخم افزایش یافته است. میانگین عمق زخم در شیب هفت درصد، یک میلیمتر ثبت شد که این میزان در شیب ۲۰ درصد به 3/4 میلیمتر افزایش یافته است.
نتیجهگیری: با توجه به رونق تورهای آفرود در کشور که بهعنوان یک ورزش رسمی نیز ثبت شده است، نمیتوان از برگزاری آن جلوگیری کرد، اما میتوان با راهکارهای درست که مهمترین آن آموزش افراد است خطرات آن را برای طبیعت کاهش داد. همچنین با سازماندهی مناسب و تعیین مسیرهای مشخص برای تردد آفرود، میتوان از صدماتی نظیر آسیب به توده جنگلی، زادآوری و درختان سرپا و همچنین فشردگی خاک جلوگیری کرد.
مواد و روشها: این مطالعه در قطعه ۱۵ سری چهار طرح جنگلداری حاجیکلا تیرانکلی (میانشه) انجام شد. بههمین منظور مسیر آفرود (بدون تردد اسکیدرها) در نظر گرفته شد. اثر تردد ماشینهای آفرود بر درختان اطراف مسیر از نظر تعداد درختان صدمه دیده، محل زخم ایجاد شده در تنه یا ریشه، مساحت زخم و عمق زخم، علت و نحوه آسیب به درختان اطراف مسیر و تأثیر شیب بر میزان آسیب مورد بررسی قرار گرفت.
یافتهها: نتایج این پژوهش نشان داد برای درختانی که نزدیک به مسیر هستند، نوع صدمه بهصورت نقطهای و با عمق زیاد است و هرچه فاصله از مسیر بیشتر شود عمق ضربه کم ولی مساحت آسیبدیده بیشتر میشود. عمق زخم در فاصله ۵۰ سانتیمتری از مسیر تردد، 2/55 سانتیمتر، در فاصله ۱۰۰ سانتیمتری از مسیر، 2/1 سانتیمتر و در فاصله ۱۵۰ سانتیمتری از مسیر، عمق زخم 1/7 سانتیمتر بود. صدمه وارده به درختان حاشیه مسیر بر اثر تردد آفرود از نظر محل آسیبدیدگی، از سطح زمین تا یقه درخت ۱۲٪، از محل یقه تا ارتفاع یک متری تنه درخت ۵۶٪ و از ارتفاع یک تا دو متری درخت ۳۲٪ میباشد. لذا بیشترین میزان آسیبدیدگی درختان بر اثر تردد آفرود در محل یقه تا ارتفاع یکمتری تنه درخت و کمترین میزان آسیبدیدگی در قسمت افق خاک تا سطح یقه درخت میباشد. همچنین میزان آسیب وارده به درختان حاشیه مسیر بر اثر تردد آفرود، بر اثر برخورد بدنه و چرخ خودرو با تنه ۴۲ درصد، برخورد سقف یا تاج خودرو با درخت ۳۰ درصد، زخم بهدلیل بریدگی توسط سیم وینچ ۱۶ درصد و زخم ریشه بر اثر سایش تایر ۱۲ درصد میباشد. با افزایش شیب طولی، عمق و مساحت زخم افزایش یافته است. میانگین عمق زخم در شیب هفت درصد، یک میلیمتر ثبت شد که این میزان در شیب ۲۰ درصد به 3/4 میلیمتر افزایش یافته است.
نتیجهگیری: با توجه به رونق تورهای آفرود در کشور که بهعنوان یک ورزش رسمی نیز ثبت شده است، نمیتوان از برگزاری آن جلوگیری کرد، اما میتوان با راهکارهای درست که مهمترین آن آموزش افراد است خطرات آن را برای طبیعت کاهش داد. همچنین با سازماندهی مناسب و تعیین مسیرهای مشخص برای تردد آفرود، میتوان از صدماتی نظیر آسیب به توده جنگلی، زادآوری و درختان سرپا و همچنین فشردگی خاک جلوگیری کرد.
فهرست منابع
1. Assaeed, A. M., Al-Rowaily, S. L., El-Bana, M. I., Abood, A. A., Dar, B. A., & Hegazy, A. K. (2019). Impact of off-road vehicles on soil and vegetation in a desert rangeland in Saudi Arabia. Saudi Journal of Biological Sciences, 26(6), 1187-1193. [DOI:10.1016/j.sjbs.2018.05.001]
2. Brennensthul, M., Czarnecki, J., & Białczyk, W. (2024). Assessment of Tractor Tires Used in Forest Conditions in Terms of Traction Performance and Impact on Ground. Croatian Journal of Forest Engineering: Journal for Theory and Application of Forestry Engineering, 45(1), 97-114. [DOI:10.5552/crojfe.2024.1171]
3. Danilović, M., Kosovski, M., Gačić, D., Stojnić, D., & Antonić, S. (2015). Damage to residual trees and regeneration during felling and timber extraction in mixed and pure beech stands. Šumarski list, 139(5-6), 253-262.
4. Espahbodi, K., & Eghtesadi, A. (2019). The Environmental Effects of Skidder Traffic and Skidding Directions on Forest Soil Compaction and the Regeneration Establishment Condition in Choob-e-Farim Forests. Ecology of Iranian Forest, 7(14), 22-30. [DOI:10.29252/ifej.7.14.22]
5. Ghorbani, Z., & Jourgholami, M. (2016). Impact Assessment of Timber Extraction to Residual Stand in Natural Managed Forests (Case Study: Gorazbon District in Kheyrud Forest). Environmental Researches, 6(11), 69-72.
6. Jourgholami, M., Rizvandi, V., & Majnounian, B. (2012). Evaluating the extent, patterns, size and distribution of tree scars following skidding operation (case study: Kheyrud forest). Iranian Journal of Forest, 4(3), 187-196.
7. Kartoolinejad, D., Najafi, A., & Kazemi-Najafi, S. e. (2012). Decay evaluation of damaged beech trees (Fagus orientalis L.) adjacent to skid trails by nondestructive stress wave technique. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 20(4), 622-633.
8. Kizha, A. R., Nahor, E., Coogen, N., Louis, L. T., & George, A. K. (2021). Residual stand damage under different harvesting methods and mitigation strategies. Sustainability, 13(14), 7641. [DOI:10.3390/su13147641]
9. Kuznetsov, V., Ryzhova, I., & Stoma, G. (2019). Transformation of forest ecosystems in Moscow megapolis under recreational impacts. Eurasian Soil Science, 52, 584-592. [DOI:10.1134/S1064229319050065]
10. Limbeck-Lilienau, B. (2003). Residual stand damage caused by mechanized harvesting systems. Proceedings of the Austro 2003 meeting: High Tech Forest Operations for Mountainous Terrain,
11. Mahdavi, S. J., Akbari, H., Parsakhoo, A., & Abasi, A. (2017). The technical effects of skidding on the damages to the trees around the skidd trail The third national conference of knowledge and technology of agricultural sciences, natural resources and the environment,
12. Mukhtar, H. M. M., Yahya, Y., Rahmat, A., & Ismail, R. (2022). Timber Harvesting Residual Trees Damage Decision-Making for Sustainable Forest Management. 2022 16th International Conference on Ubiquitous Information Management and Communication (IMCOM),
13. Naghdi, R., Rafatnia, N., Bagheri, A., & Hemati, V. (2006). Evaluation of the damage caused to the residual trees in the skidded path (case study: Lonk Siahkol forest). . Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 16(1), 87-98.
14. Picchio, R., Mederski, P. S., & Tavankar, F. (2020). How and how much, do harvesting activities affect forest soil, regeneration and stands? Current forestry reports, 6(2), 115-128. [DOI:10.1007/s40725-020-00113-8]
15. Picchio, R., Tavankar, F., Bonyad, A., Mederski, P. S., Venanzi, R., & Nikooy, M. (2019). Detailed analysis of residual stand damage due to winching on steep terrains. Small-scale Forestry, 18(2), 255-277. [DOI:10.1007/s11842-019-09417-5]
16. Pinard, M. A., Putz, F. E., Tay, J., & Sullivan, T. E. (1995). Creating timber harvest guidelines for a reduced-impact logging project in Malaysia. Journal of Forestry, 93(10), 41-45.
17. Rashidi, R., Firuzan, A. H., Nikooy, M., & Kochi, M. (2011). Assessment of damage caused to trees around skidd trail in the forest. Biology, 5(18), 41-50.
18. Ursić, B., Vusić, D., Papa, I., Poršinsky, T., Zečić, Ž., & Đuka, A. (2022). Damage to Residual Trees in Thinning of Broadleaf Stand by Mechanised Harvesting System. Forests, 13(1), 51. [DOI:10.3390/f13010051]
19. Yilmaz, M., & Akay, A. (2008). Stand damage of a selection cutting system in a uneven aged mixed forest of Cimendagi in Kahramanmaras-Turkey. International Journal of Natural Engineering Sciences, 2(1), 77-82.
20. Yuniawati, Y., & Dulsalam, D. (2020). Residual Stand Damage Due to Timber Harvesting in PT Tunas Timber Lestari, Papua. Jurnal Penelitian Kehutanan Wallacea, 9(2), 121-132. [DOI:10.18330/jwallacea.2020.vol9iss2pp121-132]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
