دوره 11، شماره 22 - ( پاییز و زمستان 1402 )
جلد 11 شماره 22 صفحات 61-48 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Abedi R, Ostad Hashemi R. (2023). The Stability of Trees Species in Terms of Height-Diameter Ratio and the Relationship of Stand Quantitative Characteristics in Natural Forest Stands (Case Study: Arasbaran Forest). Ecol Iran For. 11(22), 48-61. doi:10.61186/ifej.11.22.44
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-517-fa.html
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-517-fa.html
عابدی رؤیا، استادهاشمی راهله. بررسی وضعیت پایداری گونه های درختی از نظر ضریب قد کشیدگی و ارتباط آن با مشخصه های رویشی در توده های طبیعی (مطالعه موردی: جنگل ارسباران) بوم شناسی جنگل های ایران (علمی- پژوهشی) 1402; 11 (22) :61-48 10.61186/ifej.11.22.44
1- گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، ایران
2- بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران
2- بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران
چکیده: (1469 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: عملکرد درست در جهت کاهش حساسیت توده های جنگلی به عوامل محیطی مخاطره آمیز، مستلزم آگاهی و درک درست از آثار آن بر توده ها است. ضریب قدکشیدگی یکی از ابزارهای این شناخت محسوب می شود که به عنوان شاخص مقاومت درخت و پایداری توده در برابر عوامل نامساعد محیطی مانند باد شناخته شده است. مطالعه حاضر به ارزیابی ضریب قدکشیدگی گونه های درختی در یک توده جنگلی طبیعی آمیخته در جنگل حفاظت شده ارسباران به منظور کسب اطلاعات پایه از وضعیت پایداری آنها پرداخته است.
مواد و روش ها: تعداد 500 پایه درخت نمونه (cm 7/5 ≤ DBH) به طور تصادفی از فراوان ترین گونه های حاضر (بلوط اوری، ممرز، کرب و زبان گنجشک) در منطقه انتخاب شد. در این روش هر درخت یک نمونه محسوب می شود. برای محاسبه ضریب قدکشیدگی توده، قطر و ارتفاع درختان اندازه گیری شد. ضریب قدکشیدگی کل توده و هرگونه درختی از تقسیم ارتفاع کل درخت به مقدار قطر برابر سینه آن محاسبه شد.
یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که مقدار ضریب قدکشیدگی در کل توده 54/31 بود، همچنین مقدار آن بین گونه های حاضر در توده مورد مطالعه به ترتیب برای ممرز 55/04، کرب 54/93، زبان گنجشک 54/63 و بلوط 52/64 محاسبه شد و نشان داد که درختان از نظر این ضریب در طبقه پایدار قرار داشتند. تغییرات ضریب قدکشیدگی در طبقات قطری نیز نشان داد که با افزایش طبقات قطری درختان، از مقدار این ضریب کاسته شد. بررسی همبستگی بین ضریب قدکشیدگی و ویژگیهای رویشی نشان داد که این ضریب با ارتفاع درختان همبستگی تقریباً بالا، مثبت و معنیداری را نشان داد. گونههای بلوط و ممرز بهترتیب با مقدار همبستگی 0/718 و 0/729 بیشترین همبستگی معنی دار بین ارتفاع با ضریب
مقدمه و هدف: عملکرد درست در جهت کاهش حساسیت توده های جنگلی به عوامل محیطی مخاطره آمیز، مستلزم آگاهی و درک درست از آثار آن بر توده ها است. ضریب قدکشیدگی یکی از ابزارهای این شناخت محسوب می شود که به عنوان شاخص مقاومت درخت و پایداری توده در برابر عوامل نامساعد محیطی مانند باد شناخته شده است. مطالعه حاضر به ارزیابی ضریب قدکشیدگی گونه های درختی در یک توده جنگلی طبیعی آمیخته در جنگل حفاظت شده ارسباران به منظور کسب اطلاعات پایه از وضعیت پایداری آنها پرداخته است.
مواد و روش ها: تعداد 500 پایه درخت نمونه (cm 7/5 ≤ DBH) به طور تصادفی از فراوان ترین گونه های حاضر (بلوط اوری، ممرز، کرب و زبان گنجشک) در منطقه انتخاب شد. در این روش هر درخت یک نمونه محسوب می شود. برای محاسبه ضریب قدکشیدگی توده، قطر و ارتفاع درختان اندازه گیری شد. ضریب قدکشیدگی کل توده و هرگونه درختی از تقسیم ارتفاع کل درخت به مقدار قطر برابر سینه آن محاسبه شد.
یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که مقدار ضریب قدکشیدگی در کل توده 54/31 بود، همچنین مقدار آن بین گونه های حاضر در توده مورد مطالعه به ترتیب برای ممرز 55/04، کرب 54/93، زبان گنجشک 54/63 و بلوط 52/64 محاسبه شد و نشان داد که درختان از نظر این ضریب در طبقه پایدار قرار داشتند. تغییرات ضریب قدکشیدگی در طبقات قطری نیز نشان داد که با افزایش طبقات قطری درختان، از مقدار این ضریب کاسته شد. بررسی همبستگی بین ضریب قدکشیدگی و ویژگیهای رویشی نشان داد که این ضریب با ارتفاع درختان همبستگی تقریباً بالا، مثبت و معنیداری را نشان داد. گونههای بلوط و ممرز بهترتیب با مقدار همبستگی 0/718 و 0/729 بیشترین همبستگی معنی دار بین ارتفاع با ضریب
قدکشیدگی را داشتند.
نتیجه گیری: محاسبه مقدار ضریب قدکشیدگی در کمّی کردن مقدار مقاومت در برابر عوامل نامساعد محیطی مانند برف، طوفان و باد غالب، ضروری و امری مدیریتی تلقی می شود و کمیتی برای تعیین سلامت توده است. با آگاهی از مقدار این ضریب مشخص می شود که برای هرگونه درختی، ناپایداری در چه طبقه قطری و در چه مقداری از این ضریب اتفاق میافتد و در برنامه‌ریزی های پرورشی و حفاظتی آینده مفید و کاربردی است زیرا آرایش فضایی مناسب طبقات قطری درختان در توده‌های جنگلی، تراکم توده و بررسی مقادیر بحرانی ضرایب قدکشیدگی بهنوعی تنظیم میشوند که پایداری توده بهخطر نیفتد.
نتیجه گیری: محاسبه مقدار ضریب قدکشیدگی در کمّی کردن مقدار مقاومت در برابر عوامل نامساعد محیطی مانند برف، طوفان و باد غالب، ضروری و امری مدیریتی تلقی می شود و کمیتی برای تعیین سلامت توده است. با آگاهی از مقدار این ضریب مشخص می شود که برای هرگونه درختی، ناپایداری در چه طبقه قطری و در چه مقداری از این ضریب اتفاق میافتد و در برنامه‌ریزی های پرورشی و حفاظتی آینده مفید و کاربردی است زیرا آرایش فضایی مناسب طبقات قطری درختان در توده‌های جنگلی، تراکم توده و بررسی مقادیر بحرانی ضرایب قدکشیدگی بهنوعی تنظیم میشوند که پایداری توده بهخطر نیفتد.
فهرست منابع
1. Abedi, R. (2021). Effect of enclosure on density and diversity of natural regeneration in mixed stands of Arasbaran habitat, Iranian Journal of Forest and Range Protection Research, 19(1), 167- 177 (In Persian).
2. Adeyemi, A.A., Adesoye, P.O. (2016). Tree slenderness coefficient and percent canopy cover in oban group forest, Nigeria, Journal of Natural Sciences Research, 6(4), 9-17.
3. Akhavan, R., Namiranian, M. (2007). Slenderness coefficient of five major tree species in the Hyrcanian forests of Iran. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 15(2), 165-180.
4. Alemi. A., Oladi, J., Fallah, A., Maghsodi, Y. (2021). Evaluating of different height-diameter nonlinear models for hornbeam in uneven-aged stands (case study: Golestan Rezaeian Forest), Ecology of Iranian Forests, 8(16), 29- 38. [DOI:10.52547/ifej.8.16.29]
5. Bozorgi, K., Sheykholeslami, A. (2016). Survey slenderness coefficient of beech mixed trees in Hajikola tirankoli area- Sari. Journal of Renewable Natural Resources Research, 7(1): 1-9 (In Persian).
6. Eguakun, F.S., Oyebade, B.A. (2015). Linear and nonlinear slenderness coefficient models for Pinus caribaea (Morelet) stands in southwestern Nigeria. IOSR Journal of Agriculture and Veterinary Science (IOSR-JAVS), 8(3), 26-30.
7. Eslami, A.R., Jahanaray, M.R., Habibi Bibalani, Gh., Hasani, M. 2013. Effect of thinning operations on maple (Acer velutinum) plantations (Case study: Mazandaran Wood and Paper Company's Forest Management Project). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 21(1), 76-85 (In Persian).
8. Golpour, A., Mollashahi,M., Ravanbakhsh, H., Moshki, A. (2022). Wind-thrown trees characteristics and effects of topographic and soil factors on wind throw in chamestan forest- Mazandaran, Ecology of Iranian Forests, 10(19), 99-108. [DOI:10.52547/ifej.10.19.99]
9. Hanum, S.F., Darma, I.D.P., Atmaja, M.B., Oktavia, G.A.E., Merriansyah, H., Fauzi, A. (2021). Tree slenderness coefficient at Bali Botanic Garden. IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science, 918, 012038. [DOI:10.1088/1755-1315/918/1/012038]
10. Ige, P.O., Komolafe, O.O. (2022). Tree slenderness coefficient models for biodiversity conservation in international institute of tropical agriculture forest Ibadan, Nigeria. Tanzania Journal of Forestry and Nature Conservation, 91(1), 20-31.
11. Karlinasari, L., Adzkia, U., Puspitasari, T., Nandika, D., Nugroho, N., Syafitri, U.D., Siregar, I.Z. (2021). Tree morphometric relationships and dynamic elasticity properties in tropical rain tree (Samanea saman Jacq. Merr). Forests, 12, 1711. [DOI:10.3390/f12121711]
12. Kiadaliri, Sh., Tabari, M., Sarmadian, F., Ziabari Ziaee, S.F. 2004. Effect of soil type on some quantitative and qualitative charactristics of Populus X. euramericana (Dode), Pajouhesh & Sazandegi, 62, 45-50 (In Persian).
13. Mensah, A.A., Petersson, H., Dahlgren, J., Elfving, B. (2023). Taller and slenderer trees in Swedish forests according to data from the National Forest Inventory, Forest Ecology and Management, 527, 120605. [DOI:10.1016/j.foreco.2022.120605]
14. Mirabdollahi, M., Bonyad, A.E., Torkaman, J., Bakhshandeh, B. (2011). Study on tree form of Oriental Beech (Fagus orientalis Lipsky) in different growth stages (Case study: Lomir forest). Iranian Journal of Forest, 3(3), 177-187 (In Persian).
15. Mohajer, N., Mirkazem, S.Z. (2012). Investigation on qualitative and quantitative characteristics and succession of oriental beech natural stands in Vatan forest (Golestan Province). Jornal of Wood and Forest Science and Technology, 19(2), 43-58 (In Persian).
16. Navratil, S. (1996). Silvicultural systems for managing deciduous and mixedwood stands with white spruce understory. In Silvicultural of temperate and boreal broadleaf-conifer mixture. Edited by P.G. Comeau and K.D. Thomas. B.C. Ministry of Forests, Victoria, 35-46.
17. Nunes, L., Tomé, J., Tomé, M. (2010). Stability of pure even-aged conifer stands in portugal, mixed and pure forests in a Changing World UTAD, 6-8 October 2010, Vila Real, Portugal.
18. Ojo, A.R., Sadiku, N.A. (2023). Slenderness coefficient and growth characteristics of Africa giant bamboo: Bambusa vulgaris Schrad. ex J.C. Wendl. Advances in Bamboo Science, 2, 100017. [DOI:10.1016/j.bamboo.2023.100017]
19. Oladoye A.O., Ige, P.O., Baurwa, N., Onilude, Q.A., Animashaun, Z.T. 2020. Slenderness coefficient models for tree species in Omo biosphere reserve, South-western Nigeria. Tropical Plant Research, 7(3), 609- 618. [DOI:10.22271/tpr.2020.v7.i3.075]
20. Saarinen, N., Kankare, V., Yrttimaa, T., Viljanen, N., Honkavaara, E., Holopainen, M., Hyyppä, J., Huuskonen, S., Hynynen, J., Vastaranta, M. (2020). Assessing the effects of thinning on stem growth allocation of individual Scots pine trees. Forest Ecology and Management, 474, 118344. [DOI:10.1016/j.foreco.2020.118344]
21. Sagheb Talebi, Kh., Sajedi, T. and Pourhashemi, M. (2014). Forests of Iran, a treasure from the past, a hope for the future. Springer Netherlands, 152 pp. [DOI:10.1007/978-94-007-7371-4]
22. Sasanifar, S., Namiranian M., Zargham, N. (2016). Surveying morphological characteristics of mixed and natural stand of Ash in Kheiroud forest. Forest Research and Development, 2(1), 1-15 (In Persian).
23. Shamaki, S.B., Oyelade, D.O. (2022). Tree slenderness coefficient and its relationship to diameter at breast height for azadirachta indica stand in Sanyinna community plantation, Sokoto state, Nigeria. Proceedings of the 8th Biennial conference of the Forests & Forest Products Society, Held at the Forestry Research Institute of Nigeria, Ibadan, Nigeria. 14th - 20th August.
24. Skrzyszewski, J., Pach, M. (2020). The use of the slenderness coefficient in diagnosing wind damage risks. Acta Silvestria, 57, 7-24. [DOI:10.15576/ActaSilvestria/2020.LVII.7]
25. Zhang, X., Wang, H., Chhin, S., Zhang, J. (2020). Effects of competition, age and climate on tree slenderness of Chinese fir plantations in southern China. Forest Ecology and Management, 458, 117815. [DOI:10.1016/j.foreco.2019.117815]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
