چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: ایجاد موزاییک های توالی در اکوسیستم جنگل که با تجدید حیات در روشنه ها آغاز می شود نقش قابل توجهی در ساختار مکانی توده های جنگلی دارد و همچنین می تواند با تغییر مشخصه های خاک امکان استقرار تجدید حیات را فراهم نماید. البته این ارتباط دو طرفه بوده و آگاهی از آن می تواند در درک بهتر فرایندهای طبیعی موثر باشد. بنابراین هدف کلی این تحقیق بررسی و مقایسه خصوصیات خاک در روشنه های تاج پوشش و تاج پوشش بسته توده خالص و آمیخته راش می باشد.
مواد و روشها: بهمنظور بررسی تغییرات شیمیایی لایههای خاک روشنه ها در توده های خالص و آمیخته راش 7 قطعه نمونه 25 هکتاری (500*500 متری) در داخل پارسلهای 4، 5، 7، 15، 16، 17و 18 سری یک شصت کلاته که از نظر موقعیت مکانی یکسان هستند، انتخاب شد. پس از انتخاب قطعات نمونه 8 روشنه و 8 تاج -پوشش بسته در توده های خالص و آمیخته راش برای نمونه برداری خاک انتخاب شد. نمونه برداری از خاک از دو عمق 0 تا 10 و 10 تا 20 سانتی متری به روش استوانه فلزی (به قطر 8 سانتیمتر) انجام شد. قبل از نمونه برداری از خاک در محل هر کدام از نمونه ها در سطحی به ابعاد 20 در 20 سانتیمتر اقدام به اندازه گیری عمق متوسط لایه آلی و جمع آوری لاشبرگ شد. پس از انتقال خاک به آزمایشگاه خصوصیات شیمیایی خاک شامل اسیدیته، کربن آلی، نیتروژن، فسفر قابل جذب و پتاسیم قابل جذب اندازه گیری شد.
یافتهها: نتایج این تحقیق نشان داد خصوصیات خاک شامل اسیدیته، ازت کل و پتاسیم قابل جذب در هریک از دو عمق در موقعیتهای متفاوت تاجپوشش بین توده خالص و آمیخته تفاوت معنیداری دارند و همچنین عمق لایه آلی در توده خالص به طور معنی داری در روشنه های تاجپوشش کمتر از تاجپوشش بسته بوده و در میان متغیرهای مورد بررسی در لایه آلی هیچ کدام از خصوصیات مورد اندازه گیری از قبیل اسیدیته، کربن آلی، ازت کل، فسفر و پتاسیم قابل جذب در میان موقعیت های مختلف تاجپوشش معنیدار نبود.
نتیجهگیری: روشنه های تاج پوشش در طی زمان تغییرات چشمگیری در شرایط نوری و خرد اقلیم کف جنگل ایجاد می کند و موجب تغییر خصوصیات خاک و چرخه عناصر غذایی خاک جنگل می شود. تشکیل روشنه ها موجب افزایش پیچیدگی تاج پوشش و افزایش تنوع در دسترسی و چرخه عناصر غذایی اصلی خاک از قبیل نیتروژن، فسفر و پتاسیم می شود. این تغییرات، برای جوانه زنی بذر، زنده مانی و رشد گیاهان کف جنگل بسیار ضروری است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اکولوژی جنگل دریافت: 1402/3/28 | پذیرش: 1402/6/19