دوره 11، شماره 22 - ( پاییز و زمستان 1402 )
جلد 11 شماره 22 صفحات 150-142 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Sarvazad A, Fallah A, Vadedi A A. (2023). Investigation the Effect of Dead Trees on the Trend of Changes in Soil Carbon Storage Across an Altitudinal Gradient of Western Quercus Forests (Case study: Qalajeh Forest). Ecol Iran For. 11(22), 142-150. doi:10.61186/ifej.11.22.130
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-439-fa.html
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-439-fa.html
سروآزاد علی، فلاح اصغر، واحدی علی اصغر. بررسی اثر خشکه‌دارها بر روند تغییرات ذخیره کربن خاک در امتداد گرادیان ارتفاعی جنگلهای بلوط غرب (مطالعه موردی: جنگل قلاجه) بوم شناسی جنگل های ایران (علمی- پژوهشی) 1402; 11 (22) :150-142 10.61186/ifej.11.22.130
علی سروآزاد1، اصغر فلاح* 
1، علی اصغر واحدی2
1، علی اصغر واحدی2
1- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
2- بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، ساری، ایران
2- بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، ساری، ایران
چکیده: (1740 مشاهده)
مقدمه و هدف: خشکه‌دارها یکی از حوضچههای کربن در بومسازگانهای زمینی هستند که از مهمترین مؤلفههای سازنده در عرصههای جنگلی میباشند. اندازهگیری میزان ذخیره کربن در خاک جنگلی میتواند معیار و شاخص مهمی در سنجش پایداری یک زیستبوم باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر خشکه‌دارها بر تغییرات میزان ذخیره کربن خاک در امتداد گرادیان ارتفاعی جنگل قلاجه استان کرمانشاه انجام شد.
مواد و روش‌ها: بدینمنظور، محدودهای از جنگل قلاجه با دامنه ارتفاعی 2100-1400 متر از سطح دریا انتخاب، و منطقه به هفت طبقه ارتفاعی با اختلاف 100 متر تقسیمبندی شد. سپس در سطح هر طبقه ارتفاعی قطعات نمونه یک هکتاری جهت برآورد میزان ذخیره کربن خاک در قسمتهایی که خشکهدارهای سرپا و افتاده واقع شده بودند با سه تکرار پیادهسازی شد. در هر قطعه نمونه، در زیر پایه خشکهدار سرپا، خشکهدار افتاده، پایه درختی سالم و در قسمت فضای فاقد پوشش درختی (فضای باز) هر کدام یک نمونه خاک از عمق 20-0 سانتیمتر برداشت شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که میزان ذخیره کربن خاک در مکانهایی که خشکه‌دارها (سرپا و افتاده) واقع شده بودند در مقایسه با خاک زیر پایههای درختی سالم و همچنین ناحیه فضای باز، بیشتر بود و در مجموع با افزایش ارتفاع از سطح دریا بر میزان ذخیره کربن خاک افزوده میشد. بطوریکه کمترین میزان ذخیره کربن (124 تن در هکتار) در طبقه ارتفاعی 1500 – 1400 متر و بیشترین (197 تن در هکتار) در طبقه ارتفاعی 2100 - 2000 متر واقع شده بود. همچنین نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین میزان ذخیره کربن خاک در زیر خشکه دار سرپا و خشکه دار افتاده با ارتفاع از سطح دریا همبستگی معنی دار مثبت وجود دارد.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می توان بیان کرد که خشکه دارها علاوه بر کارکردهای اکولوژیک خود، نقش مهمی در میزان ذخیره کربن خاک دارند. بنابراین با در نظر گرفتن اهمیت و نقش خشکه دارها در رابطه با مقادیر موجودی ذخایر کربن و روند انتقال آن به لایه های خاک، روند برداشت و حذف حوضچه های مذکور در جنگلهای مورد اشاره الزامأ باید متوقف شده و تمهیداتی برای این امر نیز در نظر گرفته شود.
مواد و روش‌ها: بدینمنظور، محدودهای از جنگل قلاجه با دامنه ارتفاعی 2100-1400 متر از سطح دریا انتخاب، و منطقه به هفت طبقه ارتفاعی با اختلاف 100 متر تقسیمبندی شد. سپس در سطح هر طبقه ارتفاعی قطعات نمونه یک هکتاری جهت برآورد میزان ذخیره کربن خاک در قسمتهایی که خشکهدارهای سرپا و افتاده واقع شده بودند با سه تکرار پیادهسازی شد. در هر قطعه نمونه، در زیر پایه خشکهدار سرپا، خشکهدار افتاده، پایه درختی سالم و در قسمت فضای فاقد پوشش درختی (فضای باز) هر کدام یک نمونه خاک از عمق 20-0 سانتیمتر برداشت شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که میزان ذخیره کربن خاک در مکانهایی که خشکه‌دارها (سرپا و افتاده) واقع شده بودند در مقایسه با خاک زیر پایههای درختی سالم و همچنین ناحیه فضای باز، بیشتر بود و در مجموع با افزایش ارتفاع از سطح دریا بر میزان ذخیره کربن خاک افزوده میشد. بطوریکه کمترین میزان ذخیره کربن (124 تن در هکتار) در طبقه ارتفاعی 1500 – 1400 متر و بیشترین (197 تن در هکتار) در طبقه ارتفاعی 2100 - 2000 متر واقع شده بود. همچنین نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین میزان ذخیره کربن خاک در زیر خشکه دار سرپا و خشکه دار افتاده با ارتفاع از سطح دریا همبستگی معنی دار مثبت وجود دارد.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می توان بیان کرد که خشکه دارها علاوه بر کارکردهای اکولوژیک خود، نقش مهمی در میزان ذخیره کربن خاک دارند. بنابراین با در نظر گرفتن اهمیت و نقش خشکه دارها در رابطه با مقادیر موجودی ذخایر کربن و روند انتقال آن به لایه های خاک، روند برداشت و حذف حوضچه های مذکور در جنگلهای مورد اشاره الزامأ باید متوقف شده و تمهیداتی برای این امر نیز در نظر گرفته شود.
فهرست منابع
1. Dadgar, M. (2012). Investigating the effect of managerial characteristics, soil properties and effective physiography on soil carbon storage and its spatial distribution in different land uses. (Case study: part of Damavand region), PhD Thesis, Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran, Tehran, Iran, 154 (In Persian).
2. Dai, W., & Huang, Y. (2006). Relation of soil organic matter concentration to climate and altitude in zonal soils of China. Catena, 65, 87-94. [DOI:10.1016/j.catena.2005.10.006]
3. Du, B., Kang, H., Pumpanen, J., Zhu, P.,Yin, S., Zou, Q., & Liu ,C. (2014). Soil organic carbon stock and chemical composition along an altitude gradient in the Lushan Mountain, subtropical China. Ecological Research, 29, 433-439. [DOI:10.1007/s11284-014-1135-4]
4. Esmailzadeh, O., Hosseini, M., Mesdaghi, M., Tabari, M., & Mohammadi, J. (2010). Can Soil Seed Bank Floristic Data Describe Above Ground Vegetation Plant Communities? Environmental Sciences, 17(2), 41-62 (In Persian).
5. Fallah Chai, M., Salehi, A., Shahmaghsoud, M., Ghorbanzadeh, N., & Hemati,V. (2018). Effect of distance and degree of decacy of populus capsica Bornm on some soil chemical properties. Ecology of Iranian Forests, 10(2), 197-205 (In Persian).
6. Faraji, A., Junaidi Jafari, H., & Omidipour, R. (2019). Investigation of carbon storage in different climatic regions and the factors affecting it in Kurdistan province. Journal of Plant Ecology, 6(13), 215-232 (In Persian).
7. González, G., & Luce, M.M. (2013). Woody debris characterization along an elevation gradient in northeastern Puerto Rico. Ecological Bulletins, 54, 181-194. https://www.jstor.org/stable/26796813
8. Kaveh, A., Mahdian, M., Parvizi, Y., Sokooti, R., & Masihabadi, M. (2014). The role of topographic, soil and climatic features on soil organic carbon storage of rainforests in Kermanshah province. Journal of Desert Management, 4, 51-65 (In Persian).
9. Lal, R. (2004). Soil carbon sequestration to mitigate climate change. Geoderma, 123, 1 -22. [DOI:10.1016/j.geoderma.2004.01.032]
10. Lemma, B., Kleja, D.B., Nilsson, L., & Nilsson, M. (2006). Soil carbon sequestration under different exotic tree species in the South Western Highlands of Ethiopia. Geoderma, 136, 886-898. [DOI:10.1016/j.geoderma.2006.06.008]
11. Lzaurralde, R., Williams, J.R., Williams, W.B., Rosenberg, N.J., & Rosenberg, M. (2006). Simulating soil C dynamics with EPIC: Model description and testing against long-term data. Ecological Modelling, 192, 362-384. [DOI:10.1016/j.ecolmodel.2005.07.010]
12. Magnusson, R., Tietema, A., Cornelissen, J., Hefting, M., & Klbitz, K. (2016). Sequestration of carbon from coarse woody debris in forest soil. forest ecology and management, 377, 1-15. [DOI:10.1016/j.foreco.2016.06.033]
13. Mahmoudi Taleghani, E., Zahedi, GH., Adeli, E., & Sagheb Talebi, KH. (2006). Estimates of carbon sequestration in forests under management (C.ase study: Gonbad forest). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 15(3), 241-252 (In Persian).
14. Mirzaei, j., Seidi, F., Sobhan Ardakani, S., & Bazgir, M. (2013). Effects of afforestation with native and non-native species on soil carbon sequestration in dry areas of Zagros (Case study: Dehloran Spa Forest Park), Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 21(3), 506-516 (In Persian). https:// doi.org/ 10.22092/ijfpr.2014.4729
15. Morgan, J., Follet, R., & Allen, L. (2010). Carbon sequestration in agricultural lands of the United States. Journal of Soil and Water Conservation, 65, 1-17. [DOI:10.2489/jswc.65.1.6A]
16. Mori, S., Itoh, A., Nanami, S., Tan, S., Chong, L., & Yamakura, T. (2014). Effect of wood density and water permeability on wood decomposition rates of 32 Bornean rainforest trees. Journal of Plant Ecology, 7(4), 356-363. [DOI:10.1093/jpe/rtt041]
17. Nave, L., Vance, E., Swanston, CH., & Curtis, P. (2010). Harvest impact on soil carbon storage in temperate forests. Forest Ecology and management, 259(5), 857-866. https://doi.org/ 10.1016/ jforeco. 2009.12.009
https://doi.org/10.1016/j.foreco.2009.12.009 [DOI:10.1016/ jforeco. 2009.12.009]
18. Noormohammadi, K., & Esmailzadeh, O. (2015). Variability of soil carbon stock along an altitudinal gradient in Salahodinkola Forest, Nowshahr. Journal of Wood & Forest Science and Technology, 22 (3), 109-125 (In Persian).
19. Panahi, P., Pourhashemi, M., & Hassani Nejad, M. (2011). Estimation of leaf biomass and leaf carbon sequestration of Pistacia atlantica in National. Botanical Garden of Iran. Iranian Journal of Forest, 3(1), 1-12 (In Persian).
20. Pardon, P., Reubens, B., Reheul, D., Mertens, J., Frenne, P., Coussement, T., Janssens, P., & Verheyen K. (2017). Trees increase soil organic carbon and nutrient availability in temperate agroforestry systems. Agriculture, Ecosystems and Environment, 247, 98-111. [DOI:10.1016/j.agee.2017.06.018]
21. Parma, R., & Shatai, SH. (2010). Investigating the possibility of preparing maps of diversity and canopy density of Zagros forests using sensor images ETM+. (Case study: Qalajeh forests of Kermanshah province). Iranian Forest Magazine, 2(3), 231-242 (In Persian).
22. Parnian Kalayeh, S., Moradi, M., Sefidi, K., & Basiri, R. (2020). Coarse and Fine Woody debris and mortality rate of Persian Oak estimation in relation to some environmental factors in Zagros Oak Forest (Case study: Tange Alamdar, Behbahan). Iranian Forest Journal, 11(4), 519-532 (In Persian).
23. Persson, H. (2012). The high input of soil organic matter from dead tree fine roots into the forest soil. International Journal of Forestry Research, 3, 1-9. [DOI:10.1155/2012/217402]
24. Poor Rostami, P., Zahedi Amiri, GH., & Etemad, V. (2020). Spatial variations in the storage and deposition of litter carbon and soil layers in the forest area of Jahan Nama Park. Iranian Journal of Forest, 12(3), 317-330 (In Persian).
25. Rahimi, N. (2004). Climate change and its environmental effects.1st edn, Tehran Akhavan Publications, Iran, Tehran, 262 (In Persian).
26. Rossi, A.M., Hirmas, D.R., Graham, R.C., & Sternberg, P.D. (2008). Bulk Density Determinate ion by Automated Three-Dimensional Laser Scanning. Science Society of America Journal, 72(6), 1591-1593. [DOI:10.2136/sssaj2008.0072N]
27. Rostayee, F., Kooch, Y., & Hosseini, S.M. (2019). Study of soil quality changes in different forests covers. Water and Soil Science, 28(4), 169-181 (In Persian).
28. Saeedi, S., Bahmani, M., Kool, F., Iranmanesh, Y., & Abbasi, M. (2017). Investigation on physical, chemical and biometrical properties of Persian oak (Quercus brantii Lindl.) (Case study: Lordegan Township). Journal of Wood and Forest Science and Technology, 24(3), 171-182. [DOI:10.22069/jwfst.2017.13170.1676]
29. Salehi, A., Mohammadi, A., & Safari, A. (2011). Investigation and comparison of physical and chemical soil properties and quantitative characteristics of trees in less-damaged and damaged area of Zagross forests (Case study: Poldokhtar, Lorestan province). Iranian Journal of Forest, 3(1), 81-89 (In Persian).
30. Sheikh, M.A., Kumar, M., & Bussmann, R.W. (2009). Altitudinal variation in soil organic carbon stock in coniferous subtropical and broadleaf temperate forests in Garhwal Himalaya. Carbon Balance and Management, 4,1-6. doi:10.1186/1750-0680-4-6 [DOI:10.1186/1750-0680-4-6]
31. Singh, S.K., Pande, C.B., Sidhu, G.S., & Sidhu, R.S. (2011). Concentration and stock of carbon in the soils affected by land uses and climates in the western Himalaya, India. Catena, 87(1),78-89. [DOI:10.1016/j.catena.2011.05.008]
32. Soheili, A., & Noormohammadi, E. (2017). Effect of grazed and surface scrafication on soil properties and regeneration in central Zagross forests (Case study: Aleshtar city forests). Journal of forests and wood products, 65(3), 315-325 (In Persian).
33. Torres, J.A., & González,G. (2005).Wood decomposition of Cyrilla racemiflora (Cyrillaceae) in Puertorican dry and wet forests, a 13-year case study-Biotropica. 37(3), 452-456. [DOI:10.1111/j.1744-7429.2005.00059.x]
34. Varamesh, S., Hoseini, S.M., & Abdi, N. (2011). Effects of reforestation with broad-leafed species on soil Carbon sequestration in Chitgar forest park. Journal of soil research, 25(3), 187-196 (In Persian) [DOI:10.22092/ijsr.2011.126482]
35. Walkley, A., & Black, I.A. (1934). An examination of the Degtjareff method for determining soil organic matter, and a proposed modification of the chromic acid titration method. Soil science, 37(1), 29-38. [DOI:10.1097/00010694-193401000-00003]
36. WeijunFu, P., KeliZhao, Y., & Jixing, T. (2018). Spatial pattern of carbon stocks in forest ecosystems of typical subtropical region of southeastern china. forest Ecology and Management, 409, 288-297. [DOI:10.1016/j.foreco.2017.11.036]
37. Xiong, X., Grunwald, S., Brenton Meyres, D., Wade Ross, C., Harris, W.G., & Comerford N.B. (2014). Interaction effects of climate and land use/land cover change on soil organic carbon sequestration. Science of the Total Environment, 493, 974-982. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2014.06.088]
38. Zhang, M., Zhang, X.K., Liang, W.J., Jiang, Y., Dai, G.H., Wang, X.G., & Han, S.J. (2011). Distribution of soil organic carbon fractions along the altitudinal gradient in Changbai Mountain, China. Pedosphere, 21(5), 615-620. [DOI:10.1016/S1002-0160(11)60163-X]
39. Zhu, B., Wang, X., Fang, J., Piao, S., Shen, H., Zhao, S., & Peng, C. (2010). Altitudinal changes in carbon storage of temperate forestson Mt Changbai, Northeast China. Journal of Plant Research, 123, 439-452. [DOI:10.1007/s10265-009-0301-1]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
