بوم‌شناسی جنگل‏‌های ایران

  برنامه­ریزی­های مدیریتی در زمینه احیاء رویشگاه­های گونه­های جنگلی نیازمند اطلاع از ویژگی­های بوم­شناختی مورد نیاز آن گونه می­باشد. درختچه "مورد" یکی از گونه­های ارزش­مند جنگل­های زاگرس است که احیاء توده­های آن نیازمند آگاهی از خواست­های بوم­شناختی این گونه است. هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر عوامل محیطی بر پراکنش رویشگاه­های درختچه "مورد" در استان لرستان بود. بدین­منظور بر ­اساس اطلاعات موجود و پیمایش صحرایی 13 رویشگاه طبیعی و عمده "مورد" در استان لرستان شناسایی و در هر رویشگاه مهم­ترین عوامل بوم­شناختی اندازه­گیری شد. نمونه­برداری از خاک تا عمق سی سانتی­متری انجام شد. از خصوصیات فیزیکی بافت خاک و از خصوصیات شیمیایی مقادیر شوری، اسیدیته، مقدار مواد آلی، ازت، فسفر و پتاسیم خاک در آزمایشگاه تعیین شد. داده­های حاصل با استفاده از تحلیل مؤ لفه­های اصلی (PCA) تجزیه و تحلیل شد. نتایج تجزیه مؤ لفه ­های اصلی روی متغیرهای مورد بررسی نشان داد که مؤ لفه ­های اصلی اول، دوم و سوم در مجموع 3/68 درصد از تغییرات راتبیین می­کنند. بر­اساس نتایج به­دست آمده، مؤلفه اول با تبیین 64/27 درصد از تغییرات بر برخی ویژگی­های شیمیایی خاک از جمله میزان سدیم و هدایت الکتریکی دلالت دارد. مؤلفه دوم منعکس کننده محتوی عناصر غذائی ازت و فسفر در خاک است و 93/20 درصد از تغییرات را تبیین می­نماید و مؤلفه سوم نقش ارتفاع از سطح دریا (فیزیوگرافی) را در پراکنش "مورد" مشخص می ­ کند که تبیین 67/19 درصد از تغییرات به عهده این مؤلفه است. نتایج این مطالعه نشان داد که گونه "مورد" توانائی رویش در دامنه­ای وسیع از شوری خاک را دارد لذا می­توان این گونه را یک هالوفیت نابردبار معرفی نمود.