دوره 11، شماره 21 - ( بهار و تابستان 1402 )
جلد 11 شماره 21 صفحات 158-148 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Balapour S, Abrari K, Sousani J. (2023). Growth Response of Poplar (Populus Alba), Russian Olive (Elaeagnus Angustifolia), Tamarisks (Tamarix sp) Species to Climate Factors and River Discharge in Aras river Riparian Forest. ifej. 11(21), 148-158.
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-485-fa.html
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-485-fa.html
بالاپور شمس الدین، ابراری کامبیز، سوسنی جواد. واکنش رویشی درختان سپیدار (Populus alba)، سنجد (Elaeagnus angustifolia)، و گز (Tamarix sp) به عوامل اقلیمی و دبی رودخانه در جنگل های کران رودی اَرَس بوم شناسی جنگل های ایران (علمی- پژوهشی) 1402; 11 (21) :158-148
دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
چکیده: (603 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: مطالعات مقایسهای جریانات آزاد و منظم رودخانه‌ای باعث افزایش درک ما از اثراث زیست محیطی رودخانهها روی پوششهای گیاهی حاشیه آن میشود. مناطق کران رودی به طور ویژه نسبت به چرخه هیدرولوژیکی حساس هستند که این نکته بهعنوان یک شاخص مناسب برای نشان دادن تغییرات زیست محیطی بکار میروند. با توجه به اینگه عناصر گیاهی جنگلهای کران رودی تحت تاثیر نوسانات رودخانه و متغیرهای اقلیمی میباشد، پژوهش حاضر بهدنبال بررسی میزان اثرگذاری فاکتورهای فوق بر روی رویش گونههای سپیدار، سنجد و گز، که از گونههای درختی و درختچهای این جنگلهاست، میباشد.
مواد و روش ها: سه گونه درختی از جنگل های کران رودی ارس برای مطالعه در این تحقیق انتخاب شد. با استفاده مته سال سنج از پایه های قطور گونه های مورد مطالعه نمونه های رویشی استخراج گردید. حلقه های رویشی نمونه ها بعد از آماده سازی با استفاده از میز اندازه گیری LINTAB اندازه گیری و ثبت شد. مقادیر حلقه های رویشی بعد از تاریخ گذاری تطبیقی با استفاده از روش استانداردسازی گاه شناسی درختی برای هرگونه ایجاد شد که برای گونه سپیدار با طول 48 سال، گونه سنجد با طول 28 سال، گونه گز با طول 23 سال منحنی گاه شناسی درختی بدست آمد.
یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد رویش گونه سپیدار واکنش منفی به بیشینه دمای هوای ماه شهریور، میانگین دمای هوا مرداد و شهریور داشت. گونه سنجد واکنش مثبت به میانگین دمای هوای اردیبهشت و واکنش منفی به کمینه دمای هوای مرداد داشت. شاخص رویشی گونه سنجد رابطه مثبتی با مقادیر دبی رودخانه در اسفند و رابطه منفی در شهریور نشان داد. بیشینه دمای هوای مهر و میانگین دمای هوای مهر و آذر قبل فصل رویشی تاثیر منفی بر گونه گز داشت. مجموع بارندگی آذر و بهمن قبل فصل رویش تاثیر مثبت و مجموع بارندگی شهریور فصل رویش و مجموع بارندگی ماه دی قبل فصل رویش رابطه منفی با رویش گونه گز به نمایش گذاشت. میانگین مقادیر دبی آذر رابطه عکسی را با رویش گونه گز نشان داد.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد بالابودن دمای هوا، پایین بودن مقادیر بارندگی و دبی رودخانه در ماههای تابستان عامل بازدارنده رویش درختان محسوب میشود. شناخت تأثیر متغیرهای اقلیمی و نوسانات رودخانه‌ای روی جنگل های کران رودی می تواند در برنامه ریزی دقیق در احیاء، بازسازی و مدیریت آن نقش مهمی را ایفا نماید. با توجه به خشک سالی های اخیر و سدسازی روی رودخانه اَرَس در بالادست میزان آب جریانی رودخانه کاهش و منجر به کاهش سطح پوشش گیاهی در کرانه آن شده است؛ لذا ضروری است در انتخاب گونه های بومی در جنگل کاری ها عوامل تأثیرگذار مد نظر قرار گیرد.
مقدمه و هدف: مطالعات مقایسهای جریانات آزاد و منظم رودخانه‌ای باعث افزایش درک ما از اثراث زیست محیطی رودخانهها روی پوششهای گیاهی حاشیه آن میشود. مناطق کران رودی به طور ویژه نسبت به چرخه هیدرولوژیکی حساس هستند که این نکته بهعنوان یک شاخص مناسب برای نشان دادن تغییرات زیست محیطی بکار میروند. با توجه به اینگه عناصر گیاهی جنگلهای کران رودی تحت تاثیر نوسانات رودخانه و متغیرهای اقلیمی میباشد، پژوهش حاضر بهدنبال بررسی میزان اثرگذاری فاکتورهای فوق بر روی رویش گونههای سپیدار، سنجد و گز، که از گونههای درختی و درختچهای این جنگلهاست، میباشد.
مواد و روش ها: سه گونه درختی از جنگل های کران رودی ارس برای مطالعه در این تحقیق انتخاب شد. با استفاده مته سال سنج از پایه های قطور گونه های مورد مطالعه نمونه های رویشی استخراج گردید. حلقه های رویشی نمونه ها بعد از آماده سازی با استفاده از میز اندازه گیری LINTAB اندازه گیری و ثبت شد. مقادیر حلقه های رویشی بعد از تاریخ گذاری تطبیقی با استفاده از روش استانداردسازی گاه شناسی درختی برای هرگونه ایجاد شد که برای گونه سپیدار با طول 48 سال، گونه سنجد با طول 28 سال، گونه گز با طول 23 سال منحنی گاه شناسی درختی بدست آمد.
یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد رویش گونه سپیدار واکنش منفی به بیشینه دمای هوای ماه شهریور، میانگین دمای هوا مرداد و شهریور داشت. گونه سنجد واکنش مثبت به میانگین دمای هوای اردیبهشت و واکنش منفی به کمینه دمای هوای مرداد داشت. شاخص رویشی گونه سنجد رابطه مثبتی با مقادیر دبی رودخانه در اسفند و رابطه منفی در شهریور نشان داد. بیشینه دمای هوای مهر و میانگین دمای هوای مهر و آذر قبل فصل رویشی تاثیر منفی بر گونه گز داشت. مجموع بارندگی آذر و بهمن قبل فصل رویش تاثیر مثبت و مجموع بارندگی شهریور فصل رویش و مجموع بارندگی ماه دی قبل فصل رویش رابطه منفی با رویش گونه گز به نمایش گذاشت. میانگین مقادیر دبی آذر رابطه عکسی را با رویش گونه گز نشان داد.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد بالابودن دمای هوا، پایین بودن مقادیر بارندگی و دبی رودخانه در ماههای تابستان عامل بازدارنده رویش درختان محسوب میشود. شناخت تأثیر متغیرهای اقلیمی و نوسانات رودخانه‌ای روی جنگل های کران رودی می تواند در برنامه ریزی دقیق در احیاء، بازسازی و مدیریت آن نقش مهمی را ایفا نماید. با توجه به خشک سالی های اخیر و سدسازی روی رودخانه اَرَس در بالادست میزان آب جریانی رودخانه کاهش و منجر به کاهش سطح پوشش گیاهی در کرانه آن شده است؛ لذا ضروری است در انتخاب گونه های بومی در جنگل کاری ها عوامل تأثیرگذار مد نظر قرار گیرد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اکولوژی جنگل
دریافت: 1401/9/4 | پذیرش: 1401/10/17 | انتشار: 1402/5/10
دریافت: 1401/9/4 | پذیرش: 1401/10/17 | انتشار: 1402/5/10
فهرست منابع
1. Abedi, T., R. Abedi and B. Bakhshandeh. 2022. Determination of Optimal Density in Poplar (Populus deltoides) Plantations based on the Reineke Method (Case study: Guilan Province). Ecology of Iranian Forests, 10(20): 171-182 (In Persian). [DOI:10.52547/ifej.10.20.171]
2. Adel, M.N., H. Pourbabaei, A. Salehi, S.J. Alavi and D.C. Dey. 2016. Structure, composition and regeneration of riparian forest along an altitudinal gradient in northern Iran. Folia Geobot. DOI 10.1007/s12224-016-9272-x (In Persian). [DOI:10.1007/s12224-016-9272-x]
3. Astrade, L. and Y. Bégin. 1997. Tree-ring response of Populus tremula L. and Quercus robur L. to recent spring floods of the Saône River, France, Écoscience, 4(2): 232-239. [DOI:10.1080/11956860.1997.11682400]
4. Atai, I., H. Djalilvand and Z. Atai. 2008. Assessment of Effect of Climate Variables(Temperature, Precipitation)on Growth Ring of Tree Salix Aras river braid. Climate change and Dendrochronology in Caspian Ecosystems Symposium. 1-8 pp. Sari. Iran (In Persian).
5. Bachara, A., J. Markus-Shia, L. Regevb, E. Boarettob and T. Klein. 2020. Tree rings reveal the adverse effect of water pumping on protected riparian Platanus orientalis tree growth. Forest Ecology and Management, 458:117784. [DOI:10.1016/j.foreco.2019.117784]
6. Biondi, F. and K. Waikul. 2004. DENDROCLIM2002: AC++ program for statistical calibration of climate signals in tree-ring chronologyies. Computers &Geosciences, 30: 303-311. [DOI:10.1016/j.cageo.2003.11.004]
7. Boakye, E.A., A. Gebrekirstos, D.N. Hyppolite, R.V. Barnes, S. Porembski and A. Brauning. 2019. Carbon isotopes of riparian Forests Trees in the Savannas of the Volta Sub-Basin of Ghana Reveal Contrasting Responses to Climate and Environmental Variations. Forests, 10, 251; Doi: 10.2290/f10030251. [DOI:10.3390/f10030251]
8. Cook, E.R. and R.L. Holmes. 1999. Users Manual for Program ARSTAN. Laboratory of Tree-Ring Research, University of Arizona, Tucson, Arizona USA.
9. Denneler, B., Y. Bergeron and Y. Bégin. 2010. Flooding effect on tree-ring formation of riparian eastern white-cedar (Thuja occidentalis L.), northwestern Quebec. Tree-Ring Research. 17-3(1): 66-7 [DOI:10.3959/2008-11.1]
10. Fritts, H.C. 1976. Tree ring and climate. Academic Press, London Newyork, Sanfrancisco. A subsidiary of Harcourt Brace Jovanovich. publisher university of Arizona, U.S.A. 567 p.
11. Gauli, A., P.R. Neupane, P. Mundhenk and M. Köhl. 2022. Effect of Climate Change on the Growth of Tree Species: Dendroclimatological Analysis. Forests, (13): 496. [DOI:10.3390/f13040496]
12. Ghasemi-Aghbash, F. and A. Mohebbi. 2014. Effective factors in formation of forest structure in Aras riparian zone (Case study: Ardebil Province). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 22(1) (In Persian)
13. Grissino-Mayer, H.D. 2003. A manual and tutorial for the proper use of an increment borer. Tree-ring Res, 59(2): 63-79 pp.
14. Hamid. T, S.G. Jalali, S.J. Alavi, S.M. Hosseini and B. Naimi. 2020. Projection of Climate Change Impacts on Potential Distribution of Chestnut-leaved oak (Quercus castaneifolia C.A.M.) Using Ensemble Modeling in the Hyrcanian Forests of Iran. Ecology of Iranian Forests, (In Persian)
15. Heuze, P., J. Dupuey and A. Schnitzler. 2009. Radial Growth Response of Hedera Helix to Hydrological Changes and Climatic Variability in The Rhine Floodplain. River. Res. Applic, 25: 393-404. [DOI:10.1002/rra.1165]
16. Hoseinzadeh, J., M.R. Jaafari and M. Mohammadpour. 2013. Investigation on Vegetation Types and Ecological Units in Seimareh River Catchment, Ilam and Lorestan Provinces. J. of Conservation and Utilization of Natural Resources, 1(2) (In Persian).
17. IPCC. 2013. Fourth Assessment Report: Climate Change, (AR5) Intergovernmental Panel on Climate Change.
18. Jones, J.B. and P.J. Mulholland. 2000. Streams and Ground Waters, Elsevier, New York. 14
19. Levanicˇ, T. and H. Štraus. 2022. Effects of Climate on Douglas-fir (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) Growth Southeast of the European Alps. Plants 2022, 11, 1571. [DOI:10.3390/plants11121571]
20. Mantyka-pringle, C.S., T.G. Martin and J.R. Rhodes. 2012. Interactions between climate and habitat loss effects on biodiversity: a systematic review and meta-analysis. Glob Chang Biol, 18: 1239-1252. [DOI:10.1111/j.1365-2486.2011.02593.x]
21. Mikac, S., A. Zmegac, D. Trlin, V. Paulic, M. Orsanic and I. Anic. 2018. Drought-induced shift in tree response to climae inf floodplain forests of Southeastern Europe. Scientific Reporst, 8: 16495. Doi: 10.1038/s41598-018-34875-w. [DOI:10.1038/s41598-018-34875-w]
22. Mitsch, W.J. and J. Gosselink. 2000. Wetlands, 3rd ed., John Wiley, New York.
23. Najafi, F.H., K. Pourtahmasi and A.N. Karimi. 2012. Journal of Forest and Wood Products (JFWP), Iranian Journal of Natural Resources, 65(1): 119-129 pp (In Persian).
24. Ou-Ya, F., Z. Yong, Z. Qi and J. Heng-Feng. 2021. Growth responses of Tamarix austromongolica to extreme drought and flood in the upper Yellow River basin. Chinese Journal of Plant Ecology, 45(6): 641-649 [DOI:10.17521/cjpe.2021.0020]
25. Piraino, S. and R.F. Alejandro. 2016. Assessing the sensitivity of riparian Algarrobo dulce (Prosopis flexuosa DC) radial growth to hydrological Changes. Geochronometria. Doi 10.1515/geochr-2015-0027 [DOI:10.1515/geochr-2015-0027]
26. Rayner, N.A., D.E. Parker, E.B. Horton, C.K. Folland, L.V. Alexander, D.P. Rowell, E.C. Kent and A. Kaplan. 2003. Global analyses of sea surface temperature, sea ice, and night marine air temperature since the late nineteenth century. Journal of Geophysical Research, 108(14): 4407. [DOI:10.1029/2002JD002670]
27. Rinn, F. 1996. TSAP. Time series analysis and presentation, Version 3, Reference Manua1, 262 pp.
28. Rood, S.B., G.K.M. Ball, S. Kaluthota, M.G. Letts and D.W. Pearce. 2013. Hydrologic linkages between a climate oscillation, river flows, growth, and wood D13C of male and female cottonwood trees. Plant, Cell and Environment, 36: 984-993. doi: 10.1111/pce.12031. [DOI:10.1111/pce.12031]
29. Safdari, V.R., D. Parsapajouh and A.H. Hemmasi. 2005. A dendroclimatological evaluation of Pinus eldarica at three sites in Tehran. Agriculture Scineces, 11(2): 217-231 (In Persian).
30. Sambare, O., F. Bognounou, R. Wittig and A. Thiombiano. 2011. Woody species composition, diversity and structure of riparian forests of four watercourses types in Burkina Faso. Journal Forest Research, 22: 145-158. [DOI:10.1007/s11676-011-0143-2]
31. Scherer-Lorenzen, M., C. Korner and E.D. Schulze. 2005. Forest diversity and function: temperate and boreal systems. Springer, Berlin. [DOI:10.1007/b137862]
32. Schifman, L.A., J.C. Stella, M. Teece and T.A. Volk. 2012. Plant growth and water stress response of hybrid willow (Salix spp.) among sites and years in central New York. Biomass Bioenergy 36: 316-326. [DOI:10.1016/j.biombioe.2011.10.042]
33. Schmutz, S. and J. Sendzimir. 2018. Riverine Ecosystem Management Science for Governing Towards a Sustainable Future. Aquatic Ecology Series Volume 8. [DOI:10.1007/978-3-319-73250-3]
34. Schook, D.M., J.M. Friedman, C.A. Stricker, A.Z. Csnak and D.J. Cooper. 2020. Short-and long-term responses of riparian cottonwoods (Populus spp.) to flow diversion: Analysis of tree-ring radial growth and stable carbon isotopes. Science of the Total Environment, 735: 139523. doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.139523 [DOI:10.1016/j.scitotenv.2020.139523]
35. Skolaut, K.M. 2012. The use of tree rings to study the impacts of stream flow and climate variability on native and invasive woody species along a semi-arid riparian ecosystem in the great planins, USA. Thesis. Degree of Master of Science, University of Nebraska. 121 p.
36. Ullah, S., N.M. Syed, T. Gang, R.S. Noor, S. Ahmad and M.M. Waqas. 2022. Recent global warming as a proximate cause of deforestation and forest degradation in northern Pakistan. PLoS. ONE. 17(1): e0260607.
https://doi.org/10.1371/journal.pone.0260607 [DOI:10.1371/journal. pone.0260607]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
