چکیده: (43 مشاهده)
مقدمه و هدف: حدود دو دهه است که جنگلهای زاگرس با خشکیدگی روبهرو شده و آثار این بحران در مناطق مختلف نمایان میباشد. در این مطالعه اثر تغییرات اقلیمی بر زوال بلوط ایرانی در جنگلهای زاگرس با دادههای هواشناسی و نمونهبرداری میدانی در طی زمان بررسی شده است.
مواد و روشها: برای نمونهبرداری عرصهای از الگوی نمونهبرداری تصادفی منظم در سالهای 1377و1397 استفاده شد. روند چهار عنصر اقلیمی بارش، دمای هوا، یخبندان و رطوبت نسبی در ایستگاه گیلانغرب از سال 1367 تا سال 1397 نیز آنالیز شد.
یافتهها: نتایج نمونهبرداری نشان داد فراوانی و موجودی گونه بلوط ایرانی در دوره دوم نسبت به دوره اول کاهش یافته است. مقدار سطح مقطع بلوط ایرانی دانهزاد از 2/15 در آماربرداری مرحله اول به 4/9 و سطح مقطع بلوط شاخهزاد از 2/5 به 4/4 مترمربع در هکتار کاهش یافته است. نتایج مقایسه وضعیت کیفی و سلامت بلوط ایرانی در دو دوره نمونهبرداری نشان داد در دوره اول 9/11 % از درختان بلوط ایرانی پوسیده و خشکیده بودهاند در حالیکه در دوره دوم 55/71 % است. میزان خشکیدگی در آماربرداری دوره دوم در درجات خشکیدگی 20> و 40-20 بیشتر بوده و در درجات بالاتر کاهش مییابد اما خشکیدگی در درجات بالاتر منجر به مرگ درختان بلوط ایرانی میگردد. نتایج آنالیز عناصر اقلیمی با روش من-کندال نشان داد در دوره مطالعه روند بارش، یخبندان و رطوبت نسبی نزولی اما روند درجه حرارت افزایشی میباشد.
نتیجهگیری: تغییرات اقلیمی و بروز تنش خشکی شدید باعث میشود درختان بلوط دچار ضعف فیزیولوژیک شوند. ایجاد ضعف فیزیولوژیک در درختان، زمینه حمله آفات و بیماریهای مختلف به آنها را فراهم نموده و درخت بلوط دچار خشکیدگی و زوال میشود.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
اکولوژی جنگل دریافت: 1400/12/22 | پذیرش: 1401/2/11