دوره 10، شماره 19 - ( بهار و تابستان 1401 )
جلد 10 شماره 19 صفحات 108-99 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
golpour A, Mollashahi M, Ravanbakhsh H, Moshki A. (2022). Wind-Thrown Trees Characteristics and Effects of Topographic and Soil Factors on Wind Throw in Chamestan Forest- Mazandaran. Ecol Iran For. 10(19), 99-108. doi:10.52547/ifej.10.19.99
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-426-fa.html
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-426-fa.html
گلپور عباس، ملاشاهی مریم، روانبخش هومن، مشکی علیرضا. تأثیر ویژگی های خاک و شرایط توپوگرافی بر بادافتادگی درختان در جنگل های چمستان- مازندران بوم شناسی جنگل های ایران (علمی- پژوهشی) 1401; 10 (19) :108-99 10.52547/ifej.10.19.99
1- دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان
2- گروه جنگلداری در مناطق خشک، دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان
3- موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
2- گروه جنگلداری در مناطق خشک، دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان
3- موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده: (2181 مشاهده)
مقدمه و هدف: بادافتادگی درختان در جنگلهای شمال کشور پدیده ای بومشناختی است. توده جنگلی در پارسل 22 سری 12 طرح جنگلداری حوضه غرب هراز یکی از مناطقی است که در سالهای اخیر بادافتادگی در آن شدت یافته است. هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش خصوصیات فیزیکو-شیمیایی خاک و عوامل و مشخصه های توپوگرافی (شیب و جهت) پارسل 22 و مقایسه آن با عرصه های مجاور به منظور یافتن متغیرهای محیطی موثر در افزایش میزان رخداد بادافتادگی است.
مواد و روش ها: در عرصه مورد مطالعه به طور کاملاً تصادفی، تعداد 15 قطعه نمونه ده آری به مرکزیت درختان بادافتاده پیاده شد. جهت بررسی توده، در عرصه ای به وسعت 88 هکتار حدود 400 اصله درخت بادافتاده به طور صددرصد آماربرداری و خصوصیات کمی و کیفی آنها ثبت شد. همچنین ویژگیهای درختان باد افتاده در شرایط فیزیوگرافی مختلف (شیب و جهات مختلف) و ویژگی های خاک (چگالی ظاهری بافت خاک، رطوبت خاک، هدایت الکتریکی، نسبت کربن به نیتروژن و نیتروژن کل خاک) با برداشت نمونه از این پارسل و پارسل مجاور (بدون وقوع بادافتادگی) به عنوان شاهد بررسی شد.
یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده، بیشتر آسیب درختان در این عرصه از نوع ریشه کنی بود و درختان بادافتاده در اراضی مسطح بیشتر از اراضی شیبدار بودند. بیشترین درصد بادافتادگی درختان در شیب صفر و پنج درصد بوده و 67 % درختان ریشه کن شده نیز در این بخش بودند. همچنین بیشترین سهم درختان بادافتاده متعلق به گونه انجیلی (47 %) و کمترین آن متعلق به دو گونه توسکا و افرا (کمتر از 5%) بود. نتایج آزمون تی مستقل نشان داد که میزان رطوبت خاک در خاک منطقه درختان بادافتاده به طور معنی داری (در سطح 95 درصد) بیش از منطقه شاهد بود. هم چنین گونه Carex acutiformi در توده یادافتاده درصد حضور را به خود اختصاص داده بود در صورتی که در توده شاهد این گونه مشاهده نشد.
نتیجه گیری: در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که احداث آببندان در بالادست باعث تغییر میران رطوبت خاک و افزایش حساسیت گونه هایی چون انجیلی به باد شده است. دراین میان، مقاومت گونه های جنگلی نیز در مواجهه با تغییرات رطوبتِ پایدار خاک و وقوع بادهای شدید متفاوت بوده است؛ به صورتی که گونه های رطوبت پسندی چون افرا و توسکا (به دلیل رطوبت پسند بودن و عدم حساسیت به افزایش رطوبت خاک) شدت بادافتادگی کمتری را نشان دادند.
مواد و روش ها: در عرصه مورد مطالعه به طور کاملاً تصادفی، تعداد 15 قطعه نمونه ده آری به مرکزیت درختان بادافتاده پیاده شد. جهت بررسی توده، در عرصه ای به وسعت 88 هکتار حدود 400 اصله درخت بادافتاده به طور صددرصد آماربرداری و خصوصیات کمی و کیفی آنها ثبت شد. همچنین ویژگیهای درختان باد افتاده در شرایط فیزیوگرافی مختلف (شیب و جهات مختلف) و ویژگی های خاک (چگالی ظاهری بافت خاک، رطوبت خاک، هدایت الکتریکی، نسبت کربن به نیتروژن و نیتروژن کل خاک) با برداشت نمونه از این پارسل و پارسل مجاور (بدون وقوع بادافتادگی) به عنوان شاهد بررسی شد.
یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده، بیشتر آسیب درختان در این عرصه از نوع ریشه کنی بود و درختان بادافتاده در اراضی مسطح بیشتر از اراضی شیبدار بودند. بیشترین درصد بادافتادگی درختان در شیب صفر و پنج درصد بوده و 67 % درختان ریشه کن شده نیز در این بخش بودند. همچنین بیشترین سهم درختان بادافتاده متعلق به گونه انجیلی (47 %) و کمترین آن متعلق به دو گونه توسکا و افرا (کمتر از 5%) بود. نتایج آزمون تی مستقل نشان داد که میزان رطوبت خاک در خاک منطقه درختان بادافتاده به طور معنی داری (در سطح 95 درصد) بیش از منطقه شاهد بود. هم چنین گونه Carex acutiformi در توده یادافتاده درصد حضور را به خود اختصاص داده بود در صورتی که در توده شاهد این گونه مشاهده نشد.
نتیجه گیری: در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که احداث آببندان در بالادست باعث تغییر میران رطوبت خاک و افزایش حساسیت گونه هایی چون انجیلی به باد شده است. دراین میان، مقاومت گونه های جنگلی نیز در مواجهه با تغییرات رطوبتِ پایدار خاک و وقوع بادهای شدید متفاوت بوده است؛ به صورتی که گونه های رطوبت پسندی چون افرا و توسکا (به دلیل رطوبت پسند بودن و عدم حساسیت به افزایش رطوبت خاک) شدت بادافتادگی کمتری را نشان دادند.
فهرست منابع
1. Allison, L.E. 1972. Organic carbon. In: Black, C.A. D.D. Evans, J.L. White, L.E. Ensminger, and F.E Clark (Eds.), Methods of soil analysis, Part 2, Chemical and Microbiological Properties. 1367 pp, American Society of Agronomy, Madison. USA. [DOI:10.2134/agronmonogr9.2.c39]
2. Aazami, A., A. Hosseni and J. Hoseianzadeh, 2018. The Effect of Depth and Aspect on Soil Moisture in Dieback Affected Oak Forests (Case study: Melehsiah Forest, Ilam Province). Ecology of Iranian Forests. 6(11): 41-50. [DOI:10.29252/ifej.6.11.41]
3. Anonymous, 2013. Eshteroush Forest Management Plan, Forests, Range and Watershed Management Organization Press. 250 pp (In Persian).
4. Attiwill, P.M. 1994. The disturbance of forest ecosystems-the ecological basis for conservative management. Forest Ecology and Management, 63: 247-300. [DOI:10.1016/0378-1127(94)90114-7]
5. Bagheri, R. 2010. Relationship between winds throws trees and topographic characteristics, stand structure in two series of Shast kolateh forest of Gorgan, Master of Science thesis, Grogan University, Iran. 157 p (In Persian).
6. Baker, W.L., P.H. Flaherty, J.D. Lindemann, T.T. Veblen, K.S. Eisenhart and D.W. Kulakowski, 2002. Effect of vegetation on the impact of a severe blowdown in the southern Rocky Mountains, USA. Ecological Management, 168: 63-75. [DOI:10.1016/S0378-1127(01)00730-7]
7. Bayat, M., S.K. Hamidi and M.H. Sadeghzadeh. 2019. Investigation some of the Biotic and Abiotic Variables Effective on the Diameter Increment of the Beech Trees at Fixed Sample Plots Level by Growth Models. Ecology of Iranian Forests, 7(13): 91-99 (In Persian). [DOI:10.29252/ifej.7.13.91]
8. Braun-Blanquet, J. 1964. Pflanzensoziologie, grundzuge der vegetationskunde (3rd ed.) New York: Springer. 607 pp. [DOI:10.1007/978-3-7091-8110-2]
9. Bremner, J.M. and C.S. Mulvaney. 1982. Nitrogen-total. In: Page, A.L. Miller, R.H. Keeney, R.R. (Eds.) Methods of soil analysis, Part 2. Second ed. American Society of Agronomy, Madison, WI, 8: 595-624. [DOI:10.2134/agronmonogr9.2.2ed.c31]
10. Burt, R. 2004. Soil survey laboratory methods manual, United State Department of Agriculture Natural Resources Conservation Service. Soil survey investigations report, 42(40).
11. Coates, K.D., E.C. Hall, and C.D. Canham, 2018. Susceptibility of Trees to Windthrow Storm Damage in Partially Harvested Complex-Structured Multi-Species Forests. Forests, 9(199): 1-14. [DOI:10.3390/f9040199]
12. Farina, A. 1998. Principles and Methods in Landscape Ecology. Cambridge: Chapman and Hall. London, 430pp. [DOI:10.1007/978-94-015-8984-0]
13. Gao, Z.Q. 2005. Determination of soil heat flux in a Tibetan short-grass prairie, Boundary-Layer Meteorology 114(1): 165-178. [DOI:10.1007/s10546-004-8661-5]
14. Ghasemi Aghbash, F., E. Abdi and M. Zarooni. 2017. Investigation on Root Distribution Pattern of Persian Oak and Hawthorn Species in Order to use in Bioengineering Models (Case Study: Boloran Forests, Kohdasht). Ecology of Iranian Forests, 5(10): 1-10 (In Persian). [DOI:10.29252/ifej.5.10.1]
15. Habashi, H. 1996. Importance of dead trees in natural forest of Fagus orientalis of Vaz region, MSc Thesis, faculty of natural resources and marine science, Tarbiat Modares University, Noor, Iran, 127 pp (In Persian).
16. Haveren, B.P.V. 1983. Soil Bulk Density as Influenced by Grazing Intensity and Soil Type on a Shortgrass Prairie Site. Journal of Range Management, 36: 586. [DOI:10.2307/3898346]
17. Hajivand, A. 2006. Natural events pattern in Fagus orientalis forest, MSc Thesis, Gorgan University, Iran. 67pp (In Persian).
18. Jafari Haghighi, M. 2004. Method of soil analysis sampling and important physical and chemical analysis with emphasis on theoretical and applied principles. Nedai Zehi publications, 240 pp. (In Persian).
19. Jafari, M. 2009. Thunder and storm fluctuations in the Caspian region over the last half century. Iranian journal of forest and poplar research, 16(4): 583-598 (In Persian).
20. Khakpour Moghadam, T., M.L. Ghorbanli and Y.A Sri. 2006. Ecological analysis of unique and endemic species of Parrotia Persica in Noor Forest, sixth conference of basic science, Islamic Azad University of Shahr Rey, young researches Club (In Persian).
21. Kooch, Y., S.M. Hosseini, J. Mohammadi and S.M. Hojjati. 2011. Windthrow Effects on Biodiversity of Natural Forest Ecosystem in Local Scale. Human and Environment Journal, 9(3): 65-76 (In Persian)
22. Kooch, Y., S.M. Hosseini, M. Akbarinia, M. Tabari and S. GH. Jalali. 2010.The role of dead tree in regeneration density of mixed beech stand (case study: Sardabrood forests, Chalous, Mazindaran). Iranian Journal of Forest, 2(2): 93-103 (In Persian).
23. Kooch, Y., S.M. Hosseini, J. Mohammadi and S.M. Hojjati. 2011. Effect of micro topographical change due to uprooted trees on variability soil quality indices. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, Isfahan, Water and Soil Science, 58: 271-283 (In Persian).
24. Marvie-Mohajer, M.R. 2006. Silviculture, University of Tehran, Tehran, 387 pp (In Persian).
25. Mohammad Nejad Kiasari, Sh. and R. Rahmani, 2001. Effect of dead tree on the frequency of natural regeneration in a Beech-Hornbeam Forest (Jamaledinkola, Mazandarn). Iranian Journal of Natural Resources, 54(2): 143-151 (In Persian).
26. Mollaei Darabi, S., Y. Kooch and S.M. Hosseini. 2014. Dynamic of Plant Composition and Regeneration following Windthrow in a Temperate Beech Forest. International Scholarly Research Notices, Article ID 421457, 1-9. [DOI:10.1155/2014/421457]
27. Papaik, M.J. and C.D. Canham. 2006. Species Resistance and Community Response to Wind Disturbance Regimes in Northern Temperate Forests. Journal of Ecology, 94(5): 1011-1026. [DOI:10.1111/j.1365-2745.2006.01153.x]
28. Peltola, H., S. Kellomaki, T. Koistrom, R. Lassig, J. Moor, C. Quine and J.C. Ruel. 2000. Wind and other abiotic risks to forests. Forest Ecology and Management, 135: 1-2. [DOI:10.1016/S0378-1127(00)00293-0]
29. Peterson, C.J. 2000. Damage and recovery of tree species after two different tornadoes in the same old growth forest: a comparison of infrequent wind disturbances. Forest Ecology and Management, 135: 237-252. [DOI:10.1016/S0378-1127(00)00283-8]
30. Peterson, C.J. 2007. Consistent influence of tree diameter and species on damage in nine eastern North America tornado blow downs. Forest Ecology and Management, 250: 96-106. [DOI:10.1016/j.foreco.2007.03.013]
31. Phillips, J.D. 2008. Soil system modelling and generation of field hypotheses. Geoderma, 145: 419-425. [DOI:10.1016/j.geoderma.2007.07.001]
32. Quine, C.P. 2003. Wind-driven gap formation and gap expansion in spruce forest of upland Britain [C]. In: Ruck, B. C. Kottmeier, C. Matteck, C. Quine, and G. Wilhelm, (eds.), Proceedings of the International Conference Wind Effects on Trees. Published by Lab Building Environment Aerodynamics, Institute of Hydrology, University of Karlsruhe, Germany, 101-108 pp.
33. Rebertus, A.J. and T.T. Veblen. 1993. Structure and tree-fall gap dynamics of old-growth Nothofagus forests in Tierra del Fuego, Argentina. Journal of Vegetation Science, 4: 641-654. [DOI:10.2307/3236129]
34. Schönenberger, W. 2002. Wind throws research after the 1990 storm Vivian in Switzerland: objectives, study sites, and projects. Forest Snow Landscape Research, 77: 9-16.
35. Solantie, R. 1994. Effect of weather and climatological background on snow damage of forests in Southern Finland in November 1991. Silva Fennica, 28(3): 203-211. [DOI:10.14214/sf.a9173]
36. Wulder, M. and S. Franklin. 2007. Understanding forest disturbance and spatial pattern: remote sensing and GIS approaches. CRC Press. 246 pp. [DOI:10.1201/9781420005189]
37. Zeibig, A., J. Diaci and S. Wagner. 2005. Gap disturbance patterns of a Fagus sylvatica virgin forest remnant in the mountain vegetation belt of Slovenia. Snow Landsc. Res, 79(½): 69-80.
38. Zobeiry, M. 2004. Forest Inventory (Measurement of Tree and Stand), Tehran University Press. 401pp (In Persian).
39. Zhu, J.J., X.F. Li and Z.G. Liu, 2006. Factors affecting the snow and wind induced damage of a montane secondary forest in northeastern China. Silva Fennica, 40(1): 37-51. [DOI:10.14214/sf.351]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
