دوره 9، شماره 18 - ( پاییز و زمستان 1400 )
جلد 9 شماره 18 صفحات 9-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
jafari M, hosseini A, asgari S, najafifar A, tahmasebi M. Evaluation of Oak Forest Drying in Physiographic and Landuse Units Ilam Province using Landsat Satellite Images 8. ifej. 2021; 9 (18) :1-9
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-323-fa.html
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-323-fa.html
جعفری محمدرضا، حسینی احمد، عسگری شمس اله، نجفی فر علی، طهماسبی منوچهر. ارزیابی خشکیدگی جنگل های بلوط در واحدهای فیزیوگرافی و کاربری اراضی در استان ایلام با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست 8. بوم شناسی جنگل های ایران (علمی- پژوهشی). 1400; 9 (18) :9-1
بخش تحقیقات منابع طبیعی و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایلام، ایران
چکیده: (665 مشاهده)
مقدمه و هدف: یکی از راههای بررسی مسائل و مشکلات مربوط به جنگلها، بررسی تغییرات آن طی سالهای مختلف و دسترسی به اطلاعات دقیق آنها، استفاده از فنآوری سنجش از دور و دادههای ماهوارهای است. استفاده از سیستمهای اطلاعات جغرافیایی نیز به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای مناسب برای تجزیه و تحلیل میزان، موقعیت تخریب و عاملی کمکی برای تشخیص علت و عوامل آن در چارهاندیشی پدیده تخریب جنگلها است. تحقیقات نشان میدهد بین سالهای 1990 تا 2000، بهطور متوسط 6/8 هکتار از سطح جنگلهای استان ایلام کاهش یافته است. از طرفی گستردگی پدیده خشکیدگی های درختی بلوط و تخریب مناطق جنگلی به دنبال وقوع خشکسالی های شدید و تغییرات کاربری اراضی به ویژه ساخت و سازهایی که در
عرصه های جنگلی انجام شده است، شدت یافته است. لذا این تحقیق با هدف بررسی پراکنش خشکیدگی درختان بلوط با عوامل فیزیوگرافی و همچنین تغییر کاربری اراضی مناطق جنگلی زاگرس در محدوده استان ایلام انجام گرفت.
مواد و روش ها: در اجرای این تحقیق ابتدا مدل رقومی ارتفاعی استان بر اساس نقشههای توپوگرافی تهیه، سپس بر اساس این مدل، لایههای اطلاعاتی کلاس شیب، جهتهای جغرافیایی و طبقات ارتفاعی استخراج گردید. به منظور تهیه لایه موقعیت خشکیدگی درختان بلوط علاوه بر پردازش تصاویر ماهوارهای، موقعیت مکانی درختان خشکیده بلوط به تعداد 100 نقطه در سطح استان برداشت شد. جهت اطمینان از صحت نقشههای به‌دست‌آمده، از روش ارزیابی دقت که بر مبنای مقایسه نقشه استخراج شده از دادههای ماهوارهای با اطلاعات واقعیت زمینی مانند برداشت‌ها و بازدیدهای صحرایی، نقشههای موجود و دانش کارشناسی مفسر استوار است، استفاده شد. در ادامه نقشه موقعیت پراکنش تودههای خشکیده با کلاسهای شیب، جهتهای جغرافیایی، طبقات ارتفاعی و کاربری اراضی، همپوشانی و تلفیق گردید. سپس فراوانی درختان خشکیده در واحدهای لایه های یاد شده محاسبه و بر حسب درصد ارائه شد.
یافته ها: براساس واحدهای فیزیوگرافی منطقه، بیشترین میزان تودههای خشکیده مربوط به طبقه ارتفاعی1200 تا 1600 متر، کلاس شیب 0 تا 15 درصد و جهت جغرافیایی جنوب غربی است. کمترین آنها در طبقه ارتفاعی کمتر از 400 و بیشتر از 2400 متر، کلاس شیب بیشتر از 30 درصد و جهت های جغرافیایی شمالشرقی و جنوب شرقی می باشد. بیشترین فراوانی خشکیدگی درختان بلوط در استان ایلام به ترتیب در طبقه بندی مناطق جنگلی مربوط به طبقه تنک 42 درصد، متوسط 39 درصد و مناطق جنگلی متراکم 5 درصد قرار دارد.
نتیجه گیری: به طور کلی می توان بیان نمود که عوامل فیزیوگرافی (شیب، جهت های جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا) و همچنین تغییرات کاربری اراضی به شکل های مختلف و شدت و ضعف های متفاوت می تواند در تخریب جتگلهای زاگرس و بهویژه در محدوده استان ایلام مؤثر باشد. بر اساس نتایج بهدست آمده، درختان خشکیده بلوط در واحدهای فیزیوگرافی پراکنش متفاوتی دارند. در مطالعه این پراکنش، استفاده از تصاویر ماهوارهای به ویژه در بررسی مناطق جنگلی چه از نظر پدیده خشکیدگی درختان بلوط و چه از نظر تخریب اراضی جنگلی به دلیل تغییرات کاربری و یا سایر عوامل طبیعی، کاربردهای زیادی دارد.
عرصه های جنگلی انجام شده است، شدت یافته است. لذا این تحقیق با هدف بررسی پراکنش خشکیدگی درختان بلوط با عوامل فیزیوگرافی و همچنین تغییر کاربری اراضی مناطق جنگلی زاگرس در محدوده استان ایلام انجام گرفت.
مواد و روش ها: در اجرای این تحقیق ابتدا مدل رقومی ارتفاعی استان بر اساس نقشههای توپوگرافی تهیه، سپس بر اساس این مدل، لایههای اطلاعاتی کلاس شیب، جهتهای جغرافیایی و طبقات ارتفاعی استخراج گردید. به منظور تهیه لایه موقعیت خشکیدگی درختان بلوط علاوه بر پردازش تصاویر ماهوارهای، موقعیت مکانی درختان خشکیده بلوط به تعداد 100 نقطه در سطح استان برداشت شد. جهت اطمینان از صحت نقشههای به‌دست‌آمده، از روش ارزیابی دقت که بر مبنای مقایسه نقشه استخراج شده از دادههای ماهوارهای با اطلاعات واقعیت زمینی مانند برداشت‌ها و بازدیدهای صحرایی، نقشههای موجود و دانش کارشناسی مفسر استوار است، استفاده شد. در ادامه نقشه موقعیت پراکنش تودههای خشکیده با کلاسهای شیب، جهتهای جغرافیایی، طبقات ارتفاعی و کاربری اراضی، همپوشانی و تلفیق گردید. سپس فراوانی درختان خشکیده در واحدهای لایه های یاد شده محاسبه و بر حسب درصد ارائه شد.
یافته ها: براساس واحدهای فیزیوگرافی منطقه، بیشترین میزان تودههای خشکیده مربوط به طبقه ارتفاعی1200 تا 1600 متر، کلاس شیب 0 تا 15 درصد و جهت جغرافیایی جنوب غربی است. کمترین آنها در طبقه ارتفاعی کمتر از 400 و بیشتر از 2400 متر، کلاس شیب بیشتر از 30 درصد و جهت های جغرافیایی شمالشرقی و جنوب شرقی می باشد. بیشترین فراوانی خشکیدگی درختان بلوط در استان ایلام به ترتیب در طبقه بندی مناطق جنگلی مربوط به طبقه تنک 42 درصد، متوسط 39 درصد و مناطق جنگلی متراکم 5 درصد قرار دارد.
نتیجه گیری: به طور کلی می توان بیان نمود که عوامل فیزیوگرافی (شیب، جهت های جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا) و همچنین تغییرات کاربری اراضی به شکل های مختلف و شدت و ضعف های متفاوت می تواند در تخریب جتگلهای زاگرس و بهویژه در محدوده استان ایلام مؤثر باشد. بر اساس نتایج بهدست آمده، درختان خشکیده بلوط در واحدهای فیزیوگرافی پراکنش متفاوتی دارند. در مطالعه این پراکنش، استفاده از تصاویر ماهوارهای به ویژه در بررسی مناطق جنگلی چه از نظر پدیده خشکیدگی درختان بلوط و چه از نظر تخریب اراضی جنگلی به دلیل تغییرات کاربری و یا سایر عوامل طبیعی، کاربردهای زیادی دارد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
