مهدیه قاسمی چراتی، معصومه شایان مهر، بهنام امیری بشلی، نیکلاس گایوآ سیپولا،
دوره ۹، شماره ۱۸ - ( ۶-۱۴۰۰ )
مقدمه و هدف: پادمان از فراوان‌ترین بندپایان تجزیه کننده در خاک بوم‌سازگان‌های جنگلی می باشند. آنها یکی از بهترین شاخص های زیستی در بین مزوفون خاک برای تعیین سلامت و پایداری زیست بوم های جنگلی می باشند. جنگلهای هیرکانی که بخش اعظم آن در کشور ایران قرار گرفته از جمله جنگل های بسیار با ارزش کره زمین هستند که با وجود تنوع اقلیمی، گونه‌های گیاهی و جانوری منحصر به فرد در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده اند. با وجود نقش بسیار مهم پادمان در فرایندهای مهم بومشناختی جنگلها از جمله تجزیه مواد آلی و کمک به چرخه عناصر و نقش این بندپایان کوچک در جنگلهای هیرکانی کشور ما چندان بررسی نشده است. هدف اصلی این تحقیق، بررسی و شناخت و معرفی فون گونه های موجود در خاک جنگل ها می باشد تا اهمیت آنها برای بوم شناسان جنگل در ایران مشخص شود.
مواد و روش ها: تحقیق در ایستگاهی در جنگل سمسکنده ساری به عنوان بخشی از جنگلهای خزان‌کننده معتدله منطقه هیرکانی انجام گردیده است. برای بررسی فون پادمان در خاک و لاشبرگ این جنگل، در سال‌های ۱۳۹۴-۹۵، نمونه های خاک و لاشبرگ از چندین نقطه مختلف جنگل توسط آگر و تله گودالی تا عمق ۱۰ سانتی متری خاک جمع آوری شد. این بندپایان به کمک قیف برلیز استخراج شدند و پس از تهیه اسلایدهای میکروسکوپی، شناسایی گونه‌ها توسط کلیدهای معتبر انجام گردید.
یافته ها: در مجموع ۲۵ گونه متعلق به ۲۱ جنس از ۹ خانواده در سطح گونه شناسایی شد. نمونه‌های متعلق به جنس‌های Lepidocyrtus، Sminthurinus، Neanura، Sphyrotheca و Dicyrtoma تنها در سطح جنس شناسایی شدند.
نتیجه گیری: شش گونه شامل Entomobrya obscurella (Brown, ۱۹۲۶)، Heteromurus gigans (Mari Mutt & Stomp, ۱۹۸۰)، Heteromurus variabilis (Martynova, ۱۹۷۴)، Orchesella spectabilis (Stach, ۱۹۶۰)، Pseudachorutes corticicolus (Schaffer, ۱۸۹۷) و Protaphorura ombrophila (Stach, ۱۹۶۰) برای اولین بار در فون خاکزیان جنگلهای هیرکانی معرفی می شوند. دو گونه Neelus murinus (Folsom, ۱۹۸۶) و Pseudachorutes subcrassus Tullberg, ۱۸۷۱ بعد از ۳۸ سال بعد از اولین گزارش کاکس (۱۹۸۲) مجددا برای جنگلهای سمسکنده ساری گزارش می شوند.
