۴ نتیجه برای اعظمی
احمد حسینی، ایاد اعظمی،
دوره ۴، شماره ۷ - ( بهار و تابستان ۱۳۹۵ )
چکیده
تحقیق حاضر با هدف بررسی ویژگیهای ظاهری درختان کهنسال شامل محیط برابر سینه، ارتفاع تنه، ارتفاع کل درخت، طول تاج، قطر کمینه و بیشینه تاج، سلامت تاج، شادابی تاج، تقارن تاج، سلامت تنه و شکل تنه، در جنگلهای بلوط استان ایلام انجام شد. انتخاب درختان کهنسال بر اساس معیار قطر برابر سینه و روش نمونه برداری بدون پلات انجام گرفت. بعد از جنگل گردشی تعداد ۵۸ درخت کهنسال متشکل از ۳۱ درخت بنه و ۲۷ درخت بلوط ایرانی شناسایی شد. نتایج نشان داد که بنه حائز بیشترین میانگین قطر برابر سینه و بلوط حائز بیشترین میانگین ارتفاع کل و بیشینه قطر برابر سینه و ارتفاع کل بود. میانگین کل درختان کهنسال برای قطر برابر سینه ۱۳۰ سانتیمتر، ارتفاع تنه ۹/۱ متر، ارتفاع کل درخت ۷/۸ متر، طول تاج ۸/۶ متر، مساحت تاج ۱۰۷ مترمربع و ضریب قدکشیدگی ۷ بود. ۴۵ درصد درختان کهنسال دارای تاج سالم، ۸۱ درصد دارای تاج شاداب، ۸۷ درصد دارای تاج متقارن، ۳۱ درصد دارای تنه سالم و ۷۶ درصد درختان دارای تنه واحد بودند. بیشترین درصد تنه های واحد متعلق به گونه بلوط بود. بیشترین درصد تقارن، سلامت و شادابی تاج متعلق به بنه بود. با توجه به ویژگیهای ظاهری مطلوب درختان کهنسال و پایداری آنها در امتداد عمر طولانی خود می توان با تولید نهالهای مقاوم حاصل از بذور آنها به احیای جنگلهای تخریب یافته بلوط زاگرس کمک کرد.
ایاد اعظمی، احمد حسینی، جعفر حسین زاده،
دوره ۶، شماره ۱۱ - ( بهار و تابستان ۱۳۹۷ )
چکیده
شناخت تغییرات رطوبت به دلیل مرتبط بودن آن با ویژگی های هیدرولوژیکی، بوم شناختی و فیزیوگرافی ناحیه رویشگاهی مهم است. به این منظور میزان رطوبت خاک در چهار جهت اصلی و سه عمق ۵۰، ۷۰ و ۱۱۰ سانتی‌متری خاک به مدت دو سال آبی از مهر ۱۳۹۲ تا شهریور ۱۳۹۴ در منطقه جنگلی مله سیاه ایلام اندازه‌گیری و تجزیه داده‌ها در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با نرمافزار SAS انجام شد. نتایج نشان داد اثر جهت و عمق خاک بر رطوبت خاک معنی‌دار بود، به‌طوری‌که ذخیره رطوبتی در جهت جنوبی و شمالی با ۹/۲۱ و ۷/۱۹ و در دامنه شرقی و غربی ۱۹ و ۵/۱۵ میلی‌متر ثبت شد. همچنین متوسط ماهانه رطوبت خاک در سه عمق ۷۰، ۱۱۰ و ۵۰ به ترتیب ۴/۱۸، ۴/۱۷ و ۵/۷ میلی‌متر بود. به عبارتی اثر عمق خاک و جهت جغرافیایی بر رطوبت خاک مؤثر است اما در سال خشک ۹۴-۱۳۹۳ و دوره خشک سال (خرداد تا شهریور ماه) تغییرات قابل توجه نیست. همچنین نتایج نشان داد نرخ خشکی ماهانه (گذر از دوره مرطوب به خشک سال) در سال مرطوب بیش از سال خشک است و با افزایش عمق خاک، بیشتر می‌شود. بر اساس تجزیه بافت خاک رویشگاه، دامنه رطوبت مطلوب برای رویش گیاهی بین ۱۵ تا ۳۰ درصد بود و بر این اساس بیشینه تنش خشکی وارده به پوشش گیاهی و به ویژه گونه بلوط در مرداد و شهریور ماه می باشد که مصادف با اوج رشد رویشی و مرحله زایشی گونه‌های درختی بلوط است.
احمد حسینی، مهدی پورهاشمی، ایاد اعظمی،
دوره ۹، شماره ۱۷ - ( بهار و تابستان ۱۴۰۰ )
چکیده
امروزه احیای جنگلهای زاگرس به دلیل حضور انسان و فعالیتهای تخریب گرایانه آن بیش از پیش احساس می شود. تحقق این امر مستلزم رعایت اصول علمی جنگل شناسی است. از فعالیتهای احیایی اساسی در این جنگلها می توان به کاشت بذر گونه های بومی در محدوده مناطق گسترش آنها اشاره کرد. در این راستا پژوهش پیشرو با هدف بررسی وضعیت جوانه زنی و سبز شدن بذور گونه های درختی بلوط ایرانی، بنه و کیکم کاشت شده در جنگلهای دالاب ایلام در سال ۱۳۹۷ انجام شد. برای این منظور سه رویشگاه در دامنه شمالی و ارتفاع تقریبا یکسان ۱۳۸۰ تا ۱۴۱۰ متر از سطح دریا انتخاب شد. در هر رویشگاه سه درخت برای هر یک از گونه های بلوط، بنه و کیکم در نظر گرفته شد. در زیر هر درخت سه چاله در حد فاصل تنه تا انتهای تاج برای هر سمت تاج و در مجموع ۱۲ چاله حفر شد. در چاله های حفر شده زیر درختان، بذر متناظر آنها در زمستان ۱۳۹۶ کاشت گردید. نتایج حاصل از آماربرداری در بهار ۱۳۹۷ نشان داد که بذور گونه بلوط بیشترین میزان ظهور نهال (۲۲%) را داشتند. بذور گونه بنه دومین رتبه را از نظر میزان ظهور نهال (۱۸%) کسب کردند. بذور گونه افرا کیکم کمترین میزان ظهور نهال (۰/۳%) را داشته و تعداد نهالهای سبز شده آنها انگشت شمار بود. بیشترین میزان ظهور نهال بلوط در سمت شمالی تاج درخت (۳۲%) بود و در گونه بنه بیشترین میزان ظهور نهال در سمتهای جنوبی (۳۲%) و غربی (۳۰%) تاج درخت بود. بیشترین میزان ظهور نهال بلوط (۴۸%) و بنه (۵۱%) در نزدیکترین فاصله از تنه درخت یافت شد. با وجود کاشت بذور این سه گونه در شرایط یکسان از نظر توپوگرافی، موقعیت زیر تاج درخت و فاصله از تنه درخت، نتایج مشابهی به دست نیامد که می توان دلیل این امر را ناشی از خصوصیات بذور آنها مانند اندازه بذر و قوه نامیه دانست.
ایاد اعظمی، احمد حسینی، رضا سلیمانی، ناصر ملکی،
دوره ۹، شماره ۱۸ - ( پاییز و زمستان ۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه و هدف: شناخت محتوی رطوبت خاک و تغییرات آن در رویشگاه می‌تواند یک شاخص کمی بوم‌شناسی باشد. هدف پژوهش، ارزیابی دقت مدل توزیعی بیلان آبی تورک در برآورد رطوبت خاک در جنگل بلوط واقع در مله سیاه ایلام است.
مواد و روش ها: مطالعه حاضر طی مهر ۱۳۹۲ تا شهریور ۱۳۹۴ انجام شد. داده‌های ورودی مدل شامل نقشه‌های توزیعی ﺑﺎرش، دﻣﺎ و تشعشع خورشیدی ماهانه، نقشه ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻧﮕﻬﺪاری آب در ﺧﺎک و ۱DEM منطقه است. برای اعتبارسنجی داده رطوبت خاک حاصل از مدل بیلان آب، تعداد ۳۳ سنسور ۱۱۰ سانتی‌متری رطوبتسنج در نقاط مختلف رویشگاه نصب و اندازه‌گیری با رطوبتسنج ۲TDR در گام زمانی ماهانه انجام شد. برای ارزیابی مدل از آماره‌های میانگین قدرمطلق خطا MAE)) و میانگین انحراف خطا (MBE) استفاده و در ادامه نتایج تحلیل گردید.
یافته ها: نتایج نشان داد که دقت مدل در برآورد رطوبت خاک در ایام مرطوب سال کم و حالت بیش‌برآوردی و در دوره خشک سال مناسب است. دیگر نتایج نشان داد در سال اول و دوم اجرای تحقیق، میزان بارش بهترتیب ۶۸۰ و ۳۸۳ میلی متر بوده که سهم تبخیر و تعرق از بارش به ترتیب ۵۶ و ۷۷ درصد است. همچنین در رویشگاه مورد مطالعه حداکثر ظرفیت آب در دسترس خاک ۱۲۵ میلی‌متر در اسفندماه و حداقل آن در شهریور ماه بهمیزان صفر در شرایط خشکسالی ثبت شده است. دیگر نتایج حاکی است تنش‌خشکی در سال اول (نرمال از نظر بارش)، در دو ماه مرداد و شهریور و در سال دوم (خشکسالی)، به چهار ماه تیر، مرداد، شهریور و مهر افزایش یافته‌است. همچنین ۷۳ درصد پایه‌های خشکیده بلوط در رویشگاه، منطبق بر محدوده‌هایی است که رطوبت خاک در ماه شهریور به کمتر از نقطه پژمردگی (۱۵ درصد) رسیده‌است.
نتیجه گیری: بنابراین کاهش رطوبت خاک در خشکسالی‌ها نقش مهمی در خشکیدگی پایه‌های بلوط داشته و اثر شدت و تداوم دوره‌های خشکسالی در خشکیدگی درختان بلوط نیاز به بررسی بیشتر دارد.
