بازگیر مسعود، ریاحی زینب، ولی زاده کاخکی فاطمه، رستمی نیا محمود. پیامد آتشسوزی بر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک های جنگلی بلوط منطقه بدره- استان ایلام. بوم شناسی جنگل های ایران (علمی- پژوهشی). 1399; 8 (15) :81-92
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-291-fa.html
دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام
چکیده: (449 مشاهده)
آتشسوزی یک تهدید بزرگ منابع طبیعی در جهان محسوب میشود و یک عامل مهم تغییر در خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک می باشد. این پژوهش بهمنظور بررسی اثر آتشسوزی بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در جنگلهای منطقه بدره واقع در 70 کیلومتری استان ایلام و مقایسه آن با خاک جنگلهای نسوخته (شاهد) اجرا شد. نمونهبرداری از خاک در دو عمق سطحی (5-0 سانتیمتری) و تحتانی (20-5 سانتیمتری) صورت گرفت. در جنگلهای سوخته و شاهد پنج قطعه نمونه 50×50 متر طراحی شد و از هر قطعه نمونه به طور تصادفی پنج نمونه خاک از سطح و عمق خاک برداشته و برای انجام تجزیه های فیزیکی و شیمیایی به آزمایشگاه انتقال یافتند. بر اساس نتایج آتشسوزی، مقدار شن و سیلت را در مقایسه با خاک جنگل شاهد بهترتیب 56/15 و 18/15 درصد افزایش داد. اما مقدار رس تحت تأثیر آتشسوزی کاهش یافت. آتشسوزی میانگین وزنی قطر خاکدانه در عمقهای سطحی و تحتانی را بهترتیب 61/10 و 81/17 درصد کاهش داد. بیشترین میزان ظرفیت تبادل کاتیونی (98/20 سانتیمول کاتیون در کیلوگرم خاک) و کمترین (56/16 سانتیمول کاتیون در کیلوگرم خاک) مقدار آن بهترتیب در خاک جنگل شاهد و سوخته حاصل شد. آتشسوزی مقدار کربن آلی را افزایش داد اما با افزایش عمق خاک کربن آلی کاهش یافت. آتشسوزی غلظت پتاسیم و فسفر قابل جذب را در خاک منطقه مورد مطالعه به طور معناداری افزایش داد. به طورکلی آتشسوزی باعث تغییر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک های جنگل بلوط منطقه بدره دراستان ایلام شد و در کوتاه مدت این پدیده باعث افزایش عناصر غذایی ضروری در خاک شد که نتیجه آن بهبود حاصلخیزی خاک منطقه می باشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اکولوژی جنگل دریافت: 1397/11/1 | پذیرش: 1398/2/25 | انتشار: 1399/4/2