TY - JOUR T1 - The Effect of Spray Solution of Nutrition Elements on the amount of Macro Elements on Healthy and Drought Oak Trees (Quercus brantii Lindl.) in Monj Region of Chaharmahal and Bakhtiari Province TT - اثر محلول پاشی مواد غذایی بر اندازه عناصر پرمصرف درختان بلوط (Quercus brantii) سالم و دارای خشکیدگی در منطقه منج استان چهارمحال و بختیاری JF - ifej JO - ifej VL - 10 IS - 19 UR - http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-402-fa.html Y1 - 2022 SP - 9 EP - 21 KW - Chaharmahal and bakhtiari Province KW - Macronutrient elements KW - Nutrision KW - Oak KW - Zagros N2 - مقدمه و هدف: جنگل­های زاگرس از مهم‌ترین مناطق رویشی ایران هستند که در حفاظت از منابع آب و خاک نقش مهمی را ایفا می­‌کنند. از دهه گذشته، زوال برخی از گونه­ های درختی و درختچه ­ای در این جنگل‌ها ازجمله بلوط منجر به بروز نگرانی‌های جدی بابت به خطر افتادن استمرار و پایداری این جنگل­ها شده است. مهم‌ترین دلایل بروز این پدیده، تغییرات اقلیمی، فقر رویشگاه، جذب عناصر سنگین از گردوغبار، کاهش جذب مواد غذایی، بهره ­برداری بیش از حد از عرصه­ ها، آفات و بیماری­ها و عوامل رویشگاهی عنوان شده است. پژوهش پیش‌رو با هدف بررسی اثر تغذیه در کنترل روند خشکیدگی در زمان درگیری درختان بلوط ایرانی با این پدیده و رفع نیاز آنها از طریق محلول‌پاشی مواد غذایی بر روی برگ انجام شد. مواد و روش­ها: این پژوهش در منطقه منج (شهرستان لردگان) در استان چهارمحال و بختیاری اجرا شد. در یکی از مناطق دچار خشکیدگی، 30 درخت بلوط یکسان (15 درخت شاخه­ زاد و 15 درخت تک‌پایه) انتخاب شدند. درختان در هر فرم رویشی با توجه به شدت خشکیدگی به سه طبقه سلامت شامل سالم، سرخشکیده و خشکیدگی تاج تا 50 درصد تقسیم شدند. درکل، این پژوهش دارای سه تیمار شامل فرم رویشی (دو سطح)، سلامت (سه سطح)، زمان نمونه ­گیری (دو سطح) و پنج تکرار بود. محلول‌پاشی در زمان رشد کامل برگ­ها به نسبت سه در هزار از اوایل خرداد تا تیر و با فاصله 10 روز طی سه نوبت انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اندازه عناصر پرمصرف شامل پتاسیم، فسفر و نیتروژن در اول فصل رویش به ترتیب 1/22، 0/27 و 0/998 درصد و در آخر فصل رویش به ترتیب 0/17، 0/24 و 1/11 درصد شد و دارای اختلاف معنی­دار در سطح 95 درصد اطمینان بود. مقدار این عناصر در درختان تک پایه و شاخه ­زاد در درختان سالم بیشتر از دو طبقه خشکیدگی بود، اما این اختلاف معنی­دار نبود. نتیجه ­گیری: عناصر پرمصرف با افزایش توان درختان در مقابله با تنش­های محیطی می­توانند روند زوال درختان بلوط را متوقف کنند. در این میان نقش فسفر و پتاسیم در افزایش مقاومت درختان در برابر تنش­های محیطی و توقف روند خشکیدگی تعیین کننده است. بنابراین پیشنهاد می­شود با اولویت این عناصر، درختان درگیر با پدیده زوال برای جلوگیری از پیشرفت خشکیدگی، با این مواد غذایی محلول­پاشی شوند. M3 10.52547/ifej.10.19.9 ER -