RT - Journal Article T1 - Development of the Dead Trees Structural Legacy in the Dynamics Process of Pure Beech (Fagus orientalis Lipsky) Stands (Case study: Gorazbon District of Kheyrud Forest) JF - ifej YR - 2022 JO - ifej VO - 10 IS - 20 UR - http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-456-fa.html SP - 73 EP - 87 K1 - Deadwood stocks K1 - Developmental stages K1 - Hyrcanian forest K1 - Stand structure K1 -  Structural legacy AB - چکیده مبسوط مقدمه و هدف: خشک‌دارها از مولفه‌های میراث‌های ساختاری توده‌های جنگلی طبیعی هستند که در شناخت مراحل تحولی نقش مهمی دارند. توجه مطالعه حاضر بر روی کمی‌سازی وضعیت خشک‌دارها در توده‌های راش شرقی به عنوان یکی از مولفه‌های مهم ساختاری در فرآیندهای پویایی و تحولی در جنگل‌های شمال ایران است. مواد و روش‌ها: برای انجام بررسی وضعیت خشک‌دارها به عنوان یکی از اجزای ساختاری در تعیین مراحل پویایی این پژوهش در قطعه 326 بخش گرازبن که به عنوان پارسل شاهد است مورد مطالعه قرار گرفت. تعداد 25 قطعه نمونه یک هکتاری انتخاب شد و خشک‌دارهای موجود در آنها به روش آماربرداری صد در صد مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. در این بررسی خشک‌دارهای سرپا با قطر بیشتر از 7/5 سانتی­متر که به صورت سر پا خشک شده یا تنه ­های با ارتفاع بیشتر از 1/3 متر داشتند، بررسی شدند. بررسی معنی‌داری پس از نرمال‌سازی با آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، با استفاده از آزمون ANOVA برای صفاتی از قبیل ارتفاع خشک‌دارها، ارتفاع خشک‌دارهای سرپا، طول خشک‌دارهای افتاده، تعداد خشک‌دار در طبقات قطری و شکل ظاهری انجام شد. یافته‌ها: فراوانی خشک‌دارهای گونه راش در مراحل تحولی آشفتگی و ایجاد میراث، پیش جنگل، بسته شدن تاج پوشش، جنگل بالغ و جنگل کهن‌سال به‌ترتیب 2/%23، 85/%16، 6/%7، 6/%16 و 35/8 % است. بیشترین حجم خشک‌دارها مربوط به مرحله آشفتگی و ایجاد میراث و کمترین آن مربوط به بسته شدن تاج پوشش می‌باشد (به‌ترتیب 162/75 و 7/45 مترمکعب). همچنین، بیشترین میانگین حجم خشک‌دارها در درجه‌های پوسیدگی 1، 2، 3 و 4 به‌ترتیب 69/35، 60/08، 25 و 17/9 مترمکعب مربوط به مراحل تحولی آشفتگی و ایجاد میراث، آشفتگی و ایجاد میراث، کهن‌سال و کهن‌سال می‌باشد. نتایج آزمون‌های معنی‌داری نشان دهنده معنی‌دار بودن اختلاف میانگین‌ها در عوامل حجم خشک‌دارها، حجم سرپا و افتاده‌ی آن‌ها و شکل خشک‌دارها از نظر ظاهری است. نتیجه‌گیری: از نظر کاربردی با آگاهی از مقدار خشک‌دارها در هر مرحله تحولی و موارد مربوط به آن دیدگاه‌هایی به‌منظور مدیریت بهینه بوم‌سازگان‌های جنگلی و دخالت‌های مدیریتی از قبیل نحوه عملیات جنگل‌شناسی، بهره‌برداری و بازرویی جنگل فراهم می‌گردد. LA eng UL http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-456-fa.html M3 10.52547/ifej.10.20.73 ER -