دوره 9، شماره 18 - ( پاییز و زمستان 1400 )
جلد 9 شماره 18 صفحات 33-22 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
pirikiya M, Fallah A, Amirnejad H, Mohamadi J. (2021). Economic valuation of water production service in forest ecosystems (case study: Darabkola watershed). ifej. 9(18), 22-33. doi:10.52547/ifej.9.18.22
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-331-fa.html
URL: http://ifej.sanru.ac.ir/article-1-331-fa.html
پیری کیا مریم، فلاح اصغر، امیرنژاد حمید، محمدی جهانگیر. ارزشگذاری اقتصادی خدمت تولید آب در بومسازگان جنگلی (مطالعه موردی: حوزهآبخیز دارابکلا) بوم شناسی جنگل های ایران (علمی- پژوهشی) 1400; 9 (18) :33-22 10.52547/ifej.9.18.22
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده: (2518 مشاهده)
مقدمه و هدف: یکی از مهم ترین علل تخریب و زوال بوم سازگان های طبیعی، نبود بازاری برای تعیین ارزش خدمات تولید شده توسط آین بومسازگانها، و در نتیجه رایگان پنداشتن این خدمات است. یکی از با ارزش ترین خدمات فراهم سازی بوم سازگان ها تولید آب شیرین است که در پژوهش حاضر الگویی برای دستیابی به توزیع مکانی ارزش خدمت بومسازگان تولید آب در حوزه آبخیز دارابکلا واقع در استان مازندران ارائه شده است.
مواد و روش ها: در این پژوهش برای کمیسازی خدمت تولید آب از مدل عملکرد آب در InVEST استفاده شده است. تولید آب در این مدل بر مبنای منحنی بودیکو محاسبه شد که در واقع میزان رواناب هر پیکسل را از بارش منهای تبخیر و تعرق مشخص میکند. داده های مورد نیاز این مدل شامل نقشه های کاربری اراضی، میانگین بارش و تبخیر و تعرق پتانسیل سالانه، عمق خاک، آب قابل دسترس گیاه، مرزهای حوزه آبخیز و زیرحوزه هایآبخیز و همچنین یک جدول زیستفیزیکی میباشد. در ادامه به منظور ارزشگذاری این خدمت بومسازگانی از روش هزینه جایگزین استفاده شده و بدین ترتیب دستیابی به نقشه توزیع مکانی ارزش خدمت بوم سازگانی تولید آب در سطح منطقه مطالعاتی میسر شده است.
یافته ها: براساس محاسبات انجام شده توسط مدل در کل حوزهآبخیز دارابکلا، سالانه 43094152 مترمکعب آب تولید می شود. نتایج مربوط به کاربری های مختلف زمین نشان داد که بیشترین میزان تولید رواناب در کاربری ها با مقدار 3743/76 مترمکعب در هکتار مربوط به کاربری انسانساخت بود و پس از آن کاربری اراضی کشاورزی و باغی با مقادیر 3601/34 و 3592/18 مترمکعب در هکتار بهترتیب بیشترین میزان تولید آب را داشتند. همچنین کمترین میزان رواناب مربوط به کاربریهای جنگل نیمه متراکم و جنگل متراکم به ترتیب با مقادیر 2960/82 و 2602/19 مترمکعب در هکتار می باشد که بیانگر اینست که وجود تاج پوشش درختان جنگلی و چگونگی توزیع مکانی آنها اثر مهمی بر افزایش نفوذ آب در خاک و کاهش تولید رواناب دارند. منطقه مورد مطالعه از نظر میزان ارزش اقتصادی خدمت بوم سازگان تولید آب در 4 طبقه متفاوت از ارزش قرار گرفته است. این طبقات از کمینه 29 -24 میلیون ریال تا بیشینه 43-39 میلیون ریال در هر هکتار تفاوت دارند.
نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که مدلInVEST با وجود اینکه از اطلاعات نسبتاً کم و قابل دسترسی استفاده میکند، کارایی بالایی دارد و بهوسیله آن میتوان خدمات بومسازگان را نقشهسازی کرد و درتصمیمات مدیریتی از آن استفاده کرد. همچنین با استفاده از نتایج کمی حاصل از اجرای مدل InVEST، امکان نمایش مکانی توزیع ارزش خدمت بومسازگانی در سطح سرزمین مطالعاتی فراهم شد که نتایج این بخش نشان داد که توجه به ابعاد مکانی در تعیین ارزش خدمت تولید آب بسیار مهم است زیرا تغییر در خصوصیات مکانی به مقدار قابل توجهی بر میزان ارزش خدمت تولید آب تاثیرگذار خواهد بود.
مواد و روش ها: در این پژوهش برای کمیسازی خدمت تولید آب از مدل عملکرد آب در InVEST استفاده شده است. تولید آب در این مدل بر مبنای منحنی بودیکو محاسبه شد که در واقع میزان رواناب هر پیکسل را از بارش منهای تبخیر و تعرق مشخص میکند. داده های مورد نیاز این مدل شامل نقشه های کاربری اراضی، میانگین بارش و تبخیر و تعرق پتانسیل سالانه، عمق خاک، آب قابل دسترس گیاه، مرزهای حوزه آبخیز و زیرحوزه هایآبخیز و همچنین یک جدول زیستفیزیکی میباشد. در ادامه به منظور ارزشگذاری این خدمت بومسازگانی از روش هزینه جایگزین استفاده شده و بدین ترتیب دستیابی به نقشه توزیع مکانی ارزش خدمت بوم سازگانی تولید آب در سطح منطقه مطالعاتی میسر شده است.
یافته ها: براساس محاسبات انجام شده توسط مدل در کل حوزهآبخیز دارابکلا، سالانه 43094152 مترمکعب آب تولید می شود. نتایج مربوط به کاربری های مختلف زمین نشان داد که بیشترین میزان تولید رواناب در کاربری ها با مقدار 3743/76 مترمکعب در هکتار مربوط به کاربری انسانساخت بود و پس از آن کاربری اراضی کشاورزی و باغی با مقادیر 3601/34 و 3592/18 مترمکعب در هکتار بهترتیب بیشترین میزان تولید آب را داشتند. همچنین کمترین میزان رواناب مربوط به کاربریهای جنگل نیمه متراکم و جنگل متراکم به ترتیب با مقادیر 2960/82 و 2602/19 مترمکعب در هکتار می باشد که بیانگر اینست که وجود تاج پوشش درختان جنگلی و چگونگی توزیع مکانی آنها اثر مهمی بر افزایش نفوذ آب در خاک و کاهش تولید رواناب دارند. منطقه مورد مطالعه از نظر میزان ارزش اقتصادی خدمت بوم سازگان تولید آب در 4 طبقه متفاوت از ارزش قرار گرفته است. این طبقات از کمینه 29 -24 میلیون ریال تا بیشینه 43-39 میلیون ریال در هر هکتار تفاوت دارند.
نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که مدلInVEST با وجود اینکه از اطلاعات نسبتاً کم و قابل دسترسی استفاده میکند، کارایی بالایی دارد و بهوسیله آن میتوان خدمات بومسازگان را نقشهسازی کرد و درتصمیمات مدیریتی از آن استفاده کرد. همچنین با استفاده از نتایج کمی حاصل از اجرای مدل InVEST، امکان نمایش مکانی توزیع ارزش خدمت بومسازگانی در سطح سرزمین مطالعاتی فراهم شد که نتایج این بخش نشان داد که توجه به ابعاد مکانی در تعیین ارزش خدمت تولید آب بسیار مهم است زیرا تغییر در خصوصیات مکانی به مقدار قابل توجهی بر میزان ارزش خدمت تولید آب تاثیرگذار خواهد بود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سنجش از دور
دریافت: 1398/4/29 | پذیرش: 1398/9/10 | انتشار: 1400/10/18
دریافت: 1398/4/29 | پذیرش: 1398/9/10 | انتشار: 1400/10/18
فهرست منابع
1. Asadolahi, Z., A. Salmanmahiny, S.H. Mirkarimi and M. Azimi. 2015. Modeling sediment retention ecosystem service using InVEST software (case study: eastern part of Gorgan-Rud watershed). Journal of Environmental Erosion Research, 3(19): 61-75 (In Persian).
2. Bostan, Y., A. Fattahi, M. Sadeghinia and M. Fehresti. 2019. Estimating the economic value of soil and water regulatory services of rangeland ecosystems (case study: Sheykh Musa rangeland of Babol). Rangeland, 12(4): 464-480 (In Persian).
3. Bottalico, F., L. Pesola, M. Vizzarri, L. Antonello, A. Barbati, G. Chirici, P. Corona, S. Cullotta, V. Garfi and V. Giannico. 2016. Modeling the influence of alternative forest management scenarios on wood production and carbon storage: a case study in the Mediterranean region. Environmental Research, 144: 72-87. [DOI:10.1016/j.envres.2015.10.025]
4. Cardella Dammeyer, H., S. Schwinning, B.F. Schwartz and G.W. Moore. 2016. Effects of juniper removal and rainfall variation on tree transpiration in a semiarid karst: evidence of complex water storage dynamics. Hydrological Processes, 30(24): 4568-4581. [DOI:10.1002/hyp.10938]
5. Daneshi, A., M. Vafakhah and M. Panahi. 2014. Economic instruments of natural resource and environment management (case study: Ecosystem services Payment (pes)). Water and Sustainable Development,1(2): 7-14 (In Persian).
6. Fu, B. 1981. On the calculation of the evaporation from land surface [in Chinese]. Sciences Atmospheric Sin, 1(5): 23-31.
7. Gao, J., F. Li, H. Gao, C. Zhou and X. Zhang. 2016. The impact of land-use change on water-related ecosystem services: a study of the Guishui River Basin, Beijing, China. Journal of Cleaner Production, 10: 1-8.
8. Haghdadi, M., Gh. A. Heshmati and M.S. Azimi. 2018. Assessment of water yield service on the basis of InVEST tool (case study; Delichai watershed). Journal of Water and Soil Conservation, 25(4): 275-290 (In Persian).
9. Li, S., H. Yang, M. Lacayo, J. Liu and G. Lei. 2018. Impacts of land-use and land-cover changes on water yield: a case study in Jing-Jin-Ji, China. Sustainability, 10: 1-16. [DOI:10.3390/su10040960]
10. Minga-León. S., M.A. Gómez-Albores, K.M. Bâ, L. Balcázar, L.R. Manzano-Solís, P.A. Cuervo-Robayo and C.A. Mastachi-Loza. 2018. Estimation of water yield in the hydrographic basins of southern Ecuador. Hydrology and Earth System Sciences Discussions, 529: 1-18. [DOI:10.5194/hess-2018-529]
11. Ministry of energy. 2019. Monthly statistics report in Iran- July 2019. 31pp. ISN. Moe. Gov. ir
12. Mobarghai, N., Gh. Sharzehie, M. Makhdoum, A.R. Yavari and H.R. Jafari. 2009. The spatial valuation pattern of CO2 absorption function in Caspian forests of Iran. Journal of environmental studies, 35(50): 57-68 (In Persian).
13. Niknejad, M., A. Fallah and S. Mohammadi Limaei. 2017. Assessment of Ecological capability and estimation of aboveground biomass in plantations Darabkola forest. Ecology of Iranian Forest, 5(10): 11-21 (In Persian). [DOI:10.29252/ifej.5.10.11]
14. Omidvar, E., A. Kavian and K. Solaimani. 2014. Identification of the Best Infiltration Model in Order to Investigation of Spatial Variability of Infiltration Parameters (Case Study: Darabkola River Basin). Environmental Erosion Researches, 4(3): 1-16 (In Persian).
15. Panahi, M., A. Saeed, M. Kupahi and M. Makhdoom. 2007. How to calculate the value of products and ecological services of the Khazari forest resource? Environmental studies, 33(42): 17-30 (In Persian).
16. Redhead, J.W., C. Stratford, K. Sharps, L. Jones, G. Ziv, D. Clarke, T.H. Oliver and J.M. Bullock. 2016. Empirical validation of the InVEST water yield ecosystem service model at a national scale. Science of the Total Environment, 569: 1418-1426. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2016.06.227]
17. Sahle, M., O. Saito, C. Furst and K. Yeshitela. 2019. Quantifying and mapping of water- related ecosystem services for enhancing the security of the food- water- energy nexus in tropical data-sparse catchment. Science of the total environment, 646: 573-586. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2018.07.347]
18. Sharp, R., R. Chaplin-Kramer, S.A. Wood, A.D. Guerry, H.T. Tallis and R. Taylor. 2014. InVEST 3.0.0 User's Guide. The Natural Capital Project, Stanford. 161pp.
19. Sun, G and B.G. Lockaby. 2012. Water quantity and quality at the urban-rural interface. Urban-Rural Interfaces: Linking People and Nature, urban rural inter: 29-48. [DOI:10.2136/2012.urban-rural.c3]
20. TEEB (The economics of ecosystems and biodiversity). 2010. The Economics of Ecosystems and Biodiversity: Ecological and Economic Foundation. Earth scan, Cambridge. 422 pp.
21. Troy, A. and M.A. Wilson. 2006. Mapping Ecosystem Services: Practical Challenges and Opportunities in Linking GIS and Value Transfer. Ecological Economics, 60: 435-449. [DOI:10.1016/j.ecolecon.2006.04.007]
22. Wenzuo, Z., L. Gaohan, P. Jianjun and F. Xianfeng. 2005. Distribution of available soil water capacity in china. Journal of geographical sciences, 15(1): 3-12. [DOI:10.1007/BF02873101]
23. Yeganeh, H., H. Azarnivand, I. Saleh, H. Arzani and H. Amirnejad. 2015. Estimating the economic value of water in natural ecosystems using alternative cost method. Second International Green Economy Conference, Northwest Research Center, Babolsar, 10 pp (In Persian).
24. Zarandian, A. 2016. Ecological-economic assessment of ecosystem services and its appliance in landscape spatial planning (case study: The Sarvelat and Javaherdasht protected area). Ph.D. Thesis, university of Tehran, Tehran, Iran. 261 pp (In Persian).
25. Zarandian, A., A.R. Yavari, H.R. Jafari and H. Amirnejad. 2016. Modeling of Land Cover Change Impacts on Habitat Quality of a Forested Landscape in the Sarvelat and Javaherdasht. Environmental researches, 6(12): 183-194 (In Persian).
26. Zare Garizi, A. and A. Talebi. 2017. Water balance simulation for the Ghare-Sou watershed, Golestan, using the SWAT model. Journal management system, 9(30): 37-50 (In Persian).
27. Zhang, C., W. Li, B. Zhang and M. Liu. 2012. Water yield of Xitiaoxi river basin based on InVEST modeling. Journal of Resources and Ecology, 3(1): 50-54. [DOI:10.5814/j.issn.1674-764x.2012.01.008]
28. Zhang, L., K. Hickel, W.R. Dawes, F.H.S. Chiew, A.W. Western and P.R. Briggs. 2004. A rational function approach for estimating mean annual evapotranspiration. Water resource research, 40(2): 1-14. [DOI:10.1029/2003WR002710]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
